خودشناسی؛ بهترین و نزدیک‌ترین قدم برای معرفت از ديدگاه قرآن و دین
گروه اندیشه: عضو هیئت علمی مؤسسه آموزشي و پژوهشي امام خميني(ره) با بیان اینکه در قرآن مکرر به معرفت نفس اشاره شده است، عنوان کرد: از نگاه قرآن و دین، بهترین و نزدیک‌ترین قدم برای معرفت، خودشناسی است که منظور از نفس، همان خودی است که «من» گفته می‌شود.
به گزارش خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا) از خراسان رضوی، محمد فنائی‌اشکوری، عضو هیئت علمی مؤسسه آموزشي و پژوهشي امام خميني(ره) در دومین همایش گروه عرفان مجمع عالی حکمت
اسلامی شعبه مشهد با عنوان «نقش عرفان در گسترش تشیع در ایران» که امروز،
هشتم بهمن‌ماه در دفتر تبلیغات اسلامی خراسان رضوی برگزار شد، در موضوع محوریت عرفان، بُعد معنوی و باطنی تشیع به ایراد سخن پرداخت و اظهار کرد: معرفت نفس در سنت الهی شرق و غرب، چه در ادیان ابراهیمی و چه غیرابراهیمی مورد توجه بوده و به آن پرداخته شده است، لذا کلید ورود به عالم باطن، معرفت نفس از نظر عرفا است.
فنائی‌اشکوری اضافه کرد: نکته کلیدی که عرفا از آن سخن گفتند معرفت نفس است، از همین روست که ملاصدرا عنوان کتاب خود را اسفار می‌نامد؛ یعنی سفرهای که برای خودشناسی صورت می‌گیرد و این خود بر گرفته از عرفان بود.
وی با بیان اینکه در قرآن نیز این مضمون مکرر به کار رفته است، عنوان کرد: از نگاه قرآن و دین، بهترین و نزدیک‌ترین قدم برای معرفت، خودشناسی است، منظور از نفس، یعنی خودت را بشناس آن خودی که «من» گفته می‌شود.
به تعداد انسان‌ها، خودشناسی وجود دارد
عضو هیئت علمی مؤسسه آموزشي و پژوهشي امام خميني(ره) ادامه داد: آنچه از آیات و روایات استفاده می‌شود، بیشتر ناظر بر انسان‌شناسی یعنی خود است و تأکید بر روی فرد دارد، در واقع به تعداد آدم‌ها می‌توانیم خودشناسی داشته باشیم، ولی انسان‌شناسی یک مبحث است.
وی با اشاره به اينكه در قرآن کریم نیز خداوند خطاب به پیامبر(ص) در آیات شش الی 10 سوره ضحی، ایشان را به تأمل و توجه به پيشینه خود فرا می‌خواند، ابراز كرد: این نمونه‌ها در قرآن و دین در قالب دعاهاب سياري آمده است که می‌توان به آن اشاره کرد.
فنائی‌اشکوری با بیان اینکه معرفت نفس، کلید معرفت رب است، گفت: در واقع این امر راهی برای خودشناسی است، زیرا انسان وجودش آیینه اسماء الهی است، حتی خودشناسی می‌تواند کلیدی برای جهان هستی باشد، زیرا انسان عصاره عالم است و آنچه در عالم وجود دارد در انسان نیز هست، از همین رو وقتی خود را بشناسیم خلاصه هستی را شناختیم؛ بنابراین خودشناسی، انسان‌شناسی نیز به شمار مي‌رود.
خودشناسی؛ نقطه شروع همه شناخت‌ها است
وی با اشاره به اینکه نقطه و کلید شروع همه این نوع شناخت‌ها، خودشناسی است و حدیث «من عرف نفسه فقد عرف ربّه» نیز به همین مضمون اشاره دارد، گفت: از همین روست که در بُعد عمل، خودشناسی، مفتاح و محور است و مقدمه‌ای برای ساختن خود و رسیدن به کمال نفس محسوب مي‌شود.
عضو هیئت علمی مؤسسه آموزشي و پژوهشي امام خميني(ره) با بیان اینکه خودشناسی و محاسبه نفس، شرط سلوک و خودسازی است، از همین رو در روایات فراوان و مکرر بیان شده است که معرفت نفس، بالاترین و سودمندترین معرفت‌هاست، ابراز کرد: از طرفی خودشناسی راهی برای شناخت حقیقت دین و باطن آن است، زیرا کسی که به خودشناسی راه پیدا کند او به رستگاری برتر دست یافته است.
فنائی‌اشکوری اضافه کرد: نکته کلیدی که عرفا از آن سخن گفتند معرفت نفس است، از همین روست که ملاصدرا عنوان کتاب خود را اسفار می‌نامد؛ یعنی سفرهای که برای خودشناسی صورت می‌گیرد و این خود بر گرفته از عرفان بود.
وی با بیان اینکه در قرآن نیز این مضمون مکرر به کار رفته است، عنوان کرد: از نگاه قرآن و دین، بهترین و نزدیک‌ترین قدم برای معرفت، خودشناسی است، منظور از نفس، یعنی خودت را بشناس آن خودی که «من» گفته می‌شود.
به تعداد انسان‌ها، خودشناسی وجود دارد
عضو هیئت علمی مؤسسه آموزشي و پژوهشي امام خميني(ره) ادامه داد: آنچه از آیات و روایات استفاده می‌شود، بیشتر ناظر بر انسان‌شناسی یعنی خود است و تأکید بر روی فرد دارد، در واقع به تعداد آدم‌ها می‌توانیم خودشناسی داشته باشیم، ولی انسان‌شناسی یک مبحث است.
وی با اشاره به اينكه در قرآن کریم نیز خداوند خطاب به پیامبر(ص) در آیات شش الی 10 سوره ضحی، ایشان را به تأمل و توجه به پيشینه خود فرا می‌خواند، ابراز كرد: این نمونه‌ها در قرآن و دین در قالب دعاهاب سياري آمده است که می‌توان به آن اشاره کرد.
فنائی‌اشکوری با بیان اینکه معرفت نفس، کلید معرفت رب است، گفت: در واقع این امر راهی برای خودشناسی است، زیرا انسان وجودش آیینه اسماء الهی است، حتی خودشناسی می‌تواند کلیدی برای جهان هستی باشد، زیرا انسان عصاره عالم است و آنچه در عالم وجود دارد در انسان نیز هست، از همین رو وقتی خود را بشناسیم خلاصه هستی را شناختیم؛ بنابراین خودشناسی، انسان‌شناسی نیز به شمار مي‌رود.
خودشناسی؛ نقطه شروع همه شناخت‌ها است
وی با اشاره به اینکه نقطه و کلید شروع همه این نوع شناخت‌ها، خودشناسی است و حدیث «من عرف نفسه فقد عرف ربّه» نیز به همین مضمون اشاره دارد، گفت: از همین روست که در بُعد عمل، خودشناسی، مفتاح و محور است و مقدمه‌ای برای ساختن خود و رسیدن به کمال نفس محسوب مي‌شود.
عضو هیئت علمی مؤسسه آموزشي و پژوهشي امام خميني(ره) با بیان اینکه خودشناسی و محاسبه نفس، شرط سلوک و خودسازی است، از همین رو در روایات فراوان و مکرر بیان شده است که معرفت نفس، بالاترین و سودمندترین معرفت‌هاست، ابراز کرد: از طرفی خودشناسی راهی برای شناخت حقیقت دین و باطن آن است، زیرا کسی که به خودشناسی راه پیدا کند او به رستگاری برتر دست یافته است.
