رعایت تقوا؛ مهم‌ترین سفارش امیرالمؤمنین(ع) در لحظات شهادت
مدیرعامل مؤسسه نهج‌البلاغه اصفهان با بیان اینکه اولین و مهم‌ترین سفارش امیرالمؤمنین(ع) در لحظات شهادت، رعایت تقوا بود، گفت: در نگاه آن حضرت، عمده مفاهیم اخلاقی ذیل تقوا مفهوم پیدا می‌کند، تقوا در جای جای زندگی حضور دارد و کمک می‌کند تا ملکات و فضایل اخلاقی در زندگی فرد جاری باشد.
حجت‌الاسلام علی‌اصغر بیگی، مدیرعامل مؤسسه نهج‌البلاغه استان اصفهان در گفت‌وگو با ایکنا از اصفهان با اشاره به موارد مطرح شده در وصیت‌نامه حضرت علی(ع) اظهار کرد: اولین و مهم‌ترین سفارش حضرت، رعایت تقوا بود؛ تقوا در اندیشه امیرالمؤمنین(ع) با آنچه ما از این عبارت معنا و دریافت می‌کنیم، متفاوت است. در نگاه آن حضرت، عمده مفاهیم اخلاقی ذیل تقوا مفهوم پیدا می‌کند، تقوا در جای جای زندگی حضور دارد و کمک می‌کند تا ملکات و فضایل اخلاقی در زندگی فرد جاری باشد.
وی افزود: تقوا در کلام علی(ع) مفهومی بسیار گسترده، جامع و کاربردی است و با آنچه ما به‌عنوان پرهیزکاری معنا کرده‌ایم، تفاوت دارد. درواقع، واژگان فارسی نمی‌تواند این عبارت را به درستی معنا کند. حضرت بلافاصله بعد از تقوا، عبارت «وَ نَظْمِ أَمْرِکُمْ» را بیان می‌کند که همراهی این دو موضوع و بلافاصله بودن آنها جالب توجه است. نظم، همه شئون زندگی را شامل می‌شود؛ از نظم در حرفه‌ها و مشاغل تا نظم و برنامه‌ریزی در امور روزمره زندگی.
مدیرعامل مؤسسه نهج‌البلاغه استان اصفهان ادامه داد: اگر جامعه‌ای با نظم و برنامه به سمت اهداف خود حرکت کرد و این نظم را با تقوا گره زد، جامعه‌ای منظم است که به قله‌های سعادت دنیوی و اخروی دست پیدا می‌کند، ولی امروز مسلمانان و کشورهای اسلامی به عقب‌ماندگی مشهور و متهم هستند، چراکه به همین دو نکته توجه نداشتند و تقوا و رعایت فضایل اخلاقی و واجبات و محرمات دینی را با نظم و دقت در امور دنیوی گره نزدند و همراه نکردند.
جامع‌نگری یک رهبر دینی
وی با بیان اینکه امیرالمؤمنین(ع) در وصیت‌نامه خود به برپا داشتن نماز و نیکی به ایتام نیز سفارش می‌کند، گفت: ایشان به‌عنوان یک رهبر دینی، نگاهی جامع و چندجانبه داشت و همه مسائل و جوانب زندگی فردی و اجتماعی را مدنظر قرار می‌داد. لذا، در کنار سفارش به نماز به‌عنوان عملی عبادی و فردی و در عین حال که رهبر ۵۳ کشور فعلی بود، از کوچکترین مسائل محرومان، مستضعفان و طبقات آسیب‌پذیر غفلت نمی‌کرد و بارها در جای جای نهج‌البلاغه، کلمات تأثیرگذاری درباره این اقشار از زبان حضرت نقل شده است. لذا، در وصیت‌نامه خود نیز به نیکو داشتن ایتام سفارش می‌کند که یکی از اقشار آسیب‌پذیر جامعه هستند.
بیگی تصریح کرد: این نگاه محدود به سفارش نیست و خود حضرت در زمان حیات، هر شب با خوراک و مایحتاج، به خانه ایتام شهر می‌رفت و به آنها رسیدگی می‌کرد. سؤال اینجاست که در کجای عالم، حاکم جامعه شبانه درب خانه مستضعفان می‌رود، کودکان را بر دوش خود می‌نشاند و با آنها بازی می‌کند، در تنور نان می‌پزد و در عین حال طبق نقلی، با گرمای آتش تنور به خود نهیب می‌زند که «آتش تنور را بچش تا از آتش دوزخ در امان باشی»؟ این نگاه باید برای حاکمان و مدیران جامعه اسلامی درس باشد که مسئولیت آنها در قبال اقشار ضعیف تا چه میزان مهم، بزرگ و حیاتی است.
وی بیان کرد: علی(ع) در وصیت‌نامه خود زیرساختی حتی برای جامعه متمدن و نوین ترسیم می‌کند که اگر محقق شود، جامعه به پایگاه کمال در دنیا و آخرت خواهد رسید و اگر محقق نشود و در حد شعار باقی بماند، جامعه نیز دچار مشکلات بسیار خواهد شد؛ چنانکه در صدر اسلام بسیاری از افراد با علی(ع) قرین و همراه بودند، اما چون به مبانی علوی اعتقاد نداشتند، با ایشان دشمنی کردند. لذا، اگر ساختار جامعه متناسب با شرایط مدنظر امام شکل نگیرد، نمی‌تواند به سعادت دنیا و آخرت دست پیدا کند، حتی اگر امام در آن حضور داشته باشد.
مدیرعامل مؤسسه نهج‌البلاغه استان اصفهان تأکید کرد: هم و غم امام، تربیت انسان متعالی بود که در همه جنبه‌های زندگی شرایط مناسب داشته باشد. به همین دلیل، اگر تفکر و اندیشه علوی را بررسی کنیم، متوجه جامع‌نگری در آن خواهیم شد. با این وجود، چنین نگاه و تفکری در میان ما مهجور است؛ ما انسان در طراز نهج‌البلاغه را تعریف نکرده‌ایم، حال آنکه همه ابعاد زندگی در نهج‌البلاغه قابل دریافت است و می‌توان به روشنی از آن برای ساخت جامعه درس گرفت، اما متأسفانه ما انسان کانتی و هگلی را بررسی کرده و می‌شناسیم و انسان علوی و در طراز نهج‌البلاغه را فهم نکرده‌ایم. نهج‌البلاغه در میان ما مهجور است، در حالی که کتاب زندگی‌ست و تا زمانی که جامعه با مبانی اسلامی ساخته شود، می‌توان از گوشه گوشه این کتاب برای ترسیم و ساخت بخش‌های گوناگون آن استفاده کرد.
پریسا عابدی
انتهای پیام
