سید مصطفی میرسلیم، خرداد ۱۳۲۶ در تهران متولد شد. تحصیلات متوسطه خود را در سال ۱۳۴۴ در دبیرستان البرز به پایان رساند و در سال ۱۳۴۹ موفق به اخذ فوق لیسانس در رشته مهندسی مکانیک از دانشگاه پوآتیه فرانسه شد. وی در سال ۱۳۵۱ از «مدرسه عالی ملی مکانیک و آئروتکنیک» تخصص مهندسی در رشته موتورهای درونسوز را کسب کرد. میرسلیم از سال ۱۳۶۸ تا ۱۳۷۲ مشاور رئیسجمهور در امور تحقیقات و از ۱۳۷۲ تا ۱۳۷۶ وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی بود. او هماینک عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام و نماینده مجلس شورای اسلامی است. خبرنگار ایکنا با وی گفتوگویی پیرامون بحث شور و شعور حسینی در تولیدات نمایشی انجام داده که در ادامه با آن همراه میشویم.
ایکنا – در تولیدات عاشورایی بحث پرداختن به شور و شعور حسینی یکی از مباحث جدی است که پیرامون آن اظهارنظرهای فراوانی صورت گرفته است. شما سالها در حوزه فرهنگ و هنر فعالیت داشتهاید، بفرمایید در تولیدات نمایشی تلویزیون تا چه حد این موضوع مورد توجه قرار گرفته است؟
هدف هر تهیهکنندهای از تولید فیلم یا سریال نمایشی با محوریت عاشورا، مدنظر قرار دادن توأمان شور و شعور حسینی است اما باید انصاف داشت که رسیدن به این خواسته امری سهل و ساده نیست. در حوزه تولیدات عاشورایی در تلویزیون فعالیتهای ارزندهای صورت گرفته است ولی هنوز برای رسیدن به نقطه هدف باید مسیر لازم پیموده شود.
در حوزه آثار عاشورایی چند نکته ویژه و مهم این است که محتوا چه باشد و چگونه به آن وارد کرده و ابعادش را مطرح کنیم. از این اتفاق به عنوان نمایشنامه یا فیلمنامهنویسی نام میبرند. مطلب بعد، خوب بازی کردن است. بازی کردن بازیگر هنرمند، تجربه و شناخت میخواهد اما یک امر دیگر هم لازم است آنهم حال عاشورایی را درک کردن است. اگر این حال باشد میتوان گفت محتوایی که برایش کار شده موفق بوده است. رسیدن به این خواسته هم ضروری بوده و نمیشود به واسطه ابلاغ به آن دست یافت، بلکه باید در وجود شخص شکل گرفته شود.
ایکنا – در چهار دهه گذشته در سینما و تلویزیون چه فیلم و سریالی را در ذهن دارید که میتوانید از آن به عنوان کاری که به درستی به موضوع عاشورا اشاره کرده، نام ببرید؟
چند سال پیش سریالی با عنوان «بازگشت پرستوها» ساخته شد که رنج اسرا را تا حدودی زیادی نشان میداد. در این اثر نشان داده میشود چگونه اسارت آغاز شد و چگونه ادامه پیدا کرد. البته کارهای دیگر عاشورایی هم وجود دارد. برای نمونه به نواهایی که در مراسم عزاداری وجود دارد اشاره میکنم.
ایکنا - بسیاری از کارشناسان عموماً از فیلم و سریال «روز واقعه» و «مختارنامه» به عنوان کارهایی که توانسته شور و شعور را به درستی مورد توجه قرار دهد مثال میزنند. نظر شما پیرامون این آثار چیست؟
دو اثری که نام بردید جز کارهای خوبی هستند که در حوزه عاشورا تولید شده و توانستهاند احساس عاشورایی را در مخاطب زنده کنند. درباره «روز واقعه» باید این نکته را اضافه کنم که این کار توانست بانی اتفاقات خوبی در حوزه آثار عاشورایی باشد. این امر، نشان از جریانساز بودن یک اثر دارد که باید بازهم در تولیدات نمایشی تکرار شود. درباره «مختارنامه» یک جمله میگویم. مختار توانست التیامی برای درد اهلبیت باشد برای همین تصویرگری زندگی وی بهخودیخود امر شایسته است. درباره این سریال باید اضافه کنم که امتیاز این مجموعه فقط به موضوعات مفهومی خلاصه نشده، بلکه در این کار ظرفیت بالای فنی به ویژه در حوزه؛ کارگردانی و بازیگری را هم شاهد هستیم. کارهایی که از آنها به عنوان نمونه مثبت نام بردم، نشان میدهد ما استعدادهای بسیار خوبی در این حوزه داریم اما به دلیل تجربه کم هنوز نتوانستهایم به نقطه آرمانی که مدنظر داریم، برسیم.
اگر بخواهیم کارهایی که در چهار دهه گذشته تولید شدهاند را نام ببریم شاید نتوان به اندازه انگشتان دو دست فیلم یا سریالی را نام برد که به طرزی شایسته به موضوع عاشورا نظر کرده باشد. این کمکاری برای کشوری که وامدار امام حسین(ع) است، شایسته نیست. در چنین شرایطی ضروری است تمام تمرکز خود را استوار کنیم تا بتوانیم کمبودها را در گام دوم انقلاب جبران کنیم.
ایکنا - برای اینکه بتوانیم سیره اباعبدالله(ع) را به تصویر کشیم بهترین روش برای پرداختن به آن، نگاه مستقیم به موضوع است یا اینکه در قالب کارهای معاصر بتوان به طرز شایستهتری به موضوع نظر کرد؟
پرداختن به زندگی امام حسین(ع) به شکل مستقیم امری ساده و سهل نیست که هر فردی بتواند در آن ورود کند بنابراین نگاه به پیرامون زندگی امام (ع) به نظر اقدامی مثمرثمر در این رابطه است. نکته حائز توجه اینکه پرداختن به سیره امام حسین(ع) تاریخ مصرف ندارد بلکه در هر مقطعی میتوان آموزههای زندگی امام حسین(ع) را الگو قرار داد.
ایکنا – در سینمای دفاع مقدس به روشهای مختلف به شور و شعور حسینی توجه شده است. درباره کارکرد این ژانر توضیح دهید؟
کارهای خوبی در سینمای دفاع مقدس ساخته شده که الهام گرفته از عاشوراست. «پرواز در شب» رسول ملاقلیپور یکی از مثالهای روشن در این رابطه است. نمونههای موفق دیگری هم در این رابطه وجود دارد که نشان میدهد تنها یک روش برای پرداختن به امام حسین(ع) وجود ندارد بلکه از مسیرهای مختلف میشود سیره ایشان را مدنظر قرار داد.
بیشتر بخوانید:
لازم به ذکر است در پیروزی انقلاب یکی از دلایل مهم برای موفقیت استعانت از سیره امام حسین(ع) است. بنابراین اگر در آثار سینمایی و تلویزیون بتوان به شکل مطلوبی انقلاب اسلامی را به تصویر کشید، در حقیقت در راستای شور و شعور حسینی قدم برداشته شده است.
ایکنا – وقتی درباره کمکاری در حوزه عاشورا صحبت میکنیم این بهانه مطرح میشود که تولید در این حوزه نیاز به سرمایهگذاری کلان دارد. این توجیهات در حالی است که ما درباره پیامبران بنیاسرائیل کارهای متعددی تولید کردهایم و هماکنون نیز ابراهیم حاتمیکیا در حال ساخت سریال حضرت موسی(ع) است. چرا درباره امام حسین(ع) و دیگر ائمه اثر تولید نمیشود؟
عظمتی که پیرامون ائمه وجود دارد هراسی را برای سازندگان ایجاد میکند که باعث میشود هر فردی جرئت نزدیک شدن به موضوع را نداشته باشد. برای کار در این حوزه باید تحقیقات مفصل داشت تا آثار از آسیبهای احتمالی در امان باشد. بنابراین لازم است موسسهای تأسیس شود تا کارهای پژوهشهایی لازم انجام شود تا آثار مربوطه از تحریف در امان ماند. در این رابطه آستان قدس رضوی میتواند اقدامات خوبی انجام دهد تا نسل جوان را بتوان با زبان هنر جذب کرد.
انتهای پیام