خشوع؛ از عوامل قبولی نماز

به گزارش ایکنا از اصفهان، «نسیم حکمت» عنوان درس‌های معرفتی آیت‌الله سیدیوسف طباطبایی‌نژاد، نماینده ولی فقیه در استان و امام جمعه اصفهان ویژه ماه مبارک رمضان ۱۴۴۶ است که هر روز در پایگاه اطلاع‌رسانی ایشان منتشر و در سایت خبرگزاری ایکنا بازنشر می‌شود.

آیات و روایات فراوانی درباره عظمت نماز در دین مبین اسلام وجود دارد و در روایت است که «الصلاة معراج المؤمن»؛ نماز معراج مؤمن و معراج به معنای وسیله عروج است و به معنی عروج رسول خدا(ص) که در شب معراج رخ داد، نیست.

در زبان عرب به نردبان و پله، «عرج» گفته می‌شود و عروج به معنای وسیله بالارفتن است؛ اینکه بیان می‌شود نماز معراج است، یعنی انسان را بالا می‌برد و نزدیک خدا می‌کند و نزدیک خدا شدن به معنای این است که صفات خداوند در انسان پیدا می‌شود و انسان رنگ خدایی می‌گیرد.

بیشتر بخوانید:

• پرهیز از گناه؛ شرط قبولی نماز
• ایثار بالاترین نوع انفاق است
• کاری ماندگار است که برای خدا باشد
• ریا باطل‌کننده انفاق است
• انفاق سبب تغییر روحیه انسان می‌شود
• ضرورت انفاق پیش از روز قیامت
• انفاق از مصادیق شکر نعمت خداست
• فقر و دارایی امتحان الهی است
• نمازگزار اموال خود را با نیازمند شریک می‌شود
• رمضان؛ مسابقه‌ای تا رسیدن به رضای خدا
• رمضان؛ ماه تمرین خداپرستی

یکی از عوامل قبولی نماز، خشوع در نماز است. خداوند در ابتدای سوره مؤمنون می‌فرماید: «قَدْ أَفْلَحَ الْمُؤْمِنُونَ»، «الَّذِينَ هُمْ فِي صَلَاتِهِمْ خَاشِعُونَ.» مؤمنان رستگار هستند؛ یعنی کسانی که در نماز خشوع دارند و این مرحله بالاتری است.

خشوع یعنی انسان در نماز توجه دارد و متوجه است با چه کسی صحبت می‌کند، چنانکه گاهی انسان نماز می‌خواند، اما متوجه لباس خود و دیگر امور است و در روایت آمده که اگر قلب به سمت خدا بود، بدن نیز به سمت خدا توجه می‌کند. 

توجه دائم در نماز امری دشوار است؛ اما در عین حال فقط آن مقدار از نماز که در آن توجه باشد، مورد قبول است و بین اینکه نماز قبول باشد و یا صحیح باشد، تفاوت وجود دارد؛ برای نمونه در روایت آمده است که اگر فردی شراب بنوشد، تا ۴۰ روز نمازش قبول نمی‌شود؛ یعنی اگر حتی صحیح نماز بخواند، با این حال نزد خدا قبول نیست؛ یعنی نماز آن اثری را که باید داشته باشد، ندارد.

گاهی نماز خوانده و همه شرایط آن نیز رعایت شده است؛ اما نزد خدا قبول نیست؛ یعنی این نماز انسان را از بدی و فحشا بازنمی‌دارد و نمی‌تواند انسان را اصلاح کند و به همین دلیل است که برخی نماز می‌خوانند؛ اما در عین حال دروغ نیز می‌گویند؛ بنابراین یکی از اموری که سبب می‌شود نماز انسان قبول شود، دوری از گناه است. 

یکی از معانی خشوع همین امر است و در فتوای حضرت امام(ره) نیز آمده که هر مقدار انسان در نماز توجه داشته باشد، همان مقدار قبول می‌شود.