چشمانداز دانشنامه اصفهان همترازی با دانشنامههای بزرگ جهانی است
معاون علمی دانشنامه اصفهان این پروژه را بخشی از هویت علمی اصفهان و سهم آن در تمدن ایرانی اسلامی دانست و گفت: هدف ما از تدوین دانشنامه این است که هر پژوهشگری در هر نقطه جهان وقتی درباره اصفهان جستوجو میکند، نخستین صفحهای که میبیند، دانشنامه اصفهان باشد؛ مجموعهای همسطح با بریتانیکا، ایرانیکا و اسلامیکا.
به گزارش خبرنگار ایکنا از اصفهان، سعید عدالتنژاد، معاون علمی دانشنامه اصفهان در آیین رونمایی از این اثر که امروز، پنجم آذرماه در کتابخانه مرکزی شهرداری اصفهان برگزار شد، اظهار کرد: در آغاز کار، فهرست مدخلها به حدود دو هزار عنوان رسید؛ اما برای مراسم امروز، هزار عنوان انتخاب و مصوب شد. البته ساختار دانشنامه انعطافپذیر است و امکان افزودن یا حذف موضوعات همچنان وجود دارد. در مجموع تاکنون، ۷۰۰ مدخل آماده شده است و براساس اولویتگذاری علمی، مراحل تکمیل ادامه دارد.
وی با اشاره به سه دسته اصلی عنوانها در دانشنامه ادامه داد: این مدخلها یا در مرحله انتظار برای نویسنده، یا در فرایند تألیف و یا در بخش مقالات آماده انتشار قرار دارد. اگر نویسندهای از هر نقطه جهان خواهان نگارش مقالهای باشد، ابتدا معرفینامه ارسال و سپس پس از تأیید گروه علمی، سفارش رسمی دریافت میکند. با وجود این چالشهای کمبود محقق و محدودیت امکانات، بخشی از مقالات تولیدی با وسواس و دقت فراوان تدوین شده است. در کنار آنها، دسته کوچکی از مقالات «تأمینی» نیز از دانشنامه جهان اسلام یا دایرةالمعارفهای معتبر دیگر اقتباس و با رعایت حقوق مؤلف بازنگری شدهاند.
معاون علمی دانشنامه اصفهان در خصوص مقالات تولیدی بیان کرد: این مقالات را خودمان تولید کردهایم؛ شاید ۹۰ درصد مقالات دانشنامه از این دست باشد. برای اینکه مخاطب بهتر بتواند از اطلاعات سایت بهره ببرد، از ابزارهای هوش مصنوعی استفاده کردیم تا کاربر بتواند متن را بخواند، بشنود، یا خلاصه آن را دریافت کند؛ البته دامنه فعلی هوش مصنوعی داخلی است و بهزودی به نسخه بینالمللی متصل خواهد شد.
وی گفت: تمام تصاویر، اسناد و دادههای مورد استفاده با رعایت کامل حقوق معنوی گردآوری و حتی عکسهایی با قدمت ۲۰۰ سال با اجازه صاحبان حق بارگذاری شده است. در پایان هر مقاله، شیوه استناد استاندارد را نیز قرار دادهایم تا پژوهشگران بدون ابهام بتوانند به آن ارجاع بدهند. این دانشنامه با دو هزار مدخل در ۱۲ عرصه مانند مشاهیر علمی و ادبی، تاریخ و وقایع، آثار تاریخی و جغرافیا، صنایع، عالمان، حکیمان و عارفان دستهبندی شده است.
عدالتنژاد تصریح کرد: دانشنامه اصفهان در سه نسخه فارسی، عربی و انگلیسی طراحی شده؛ اما براساس ماهیت علمی هر مدخل، لزوماً همه مقالات ترجمه نمیشود؛ برای نمونه مدخلهای مربوط به گویشها و خانوادههای زبانی که مصرف داخلی دارد، به انگلیسی یا عربی منتقل نشده؛ همچنین ایجاد کتابخانه دیجیتال شرایطی فراهم کرده است تا اگر پژوهشگران نسخههایی از کتابها یا اسناد مرتبط با موضوعات اصفهان را در اختیار داشته باشند، بتوانند آنها را ارائه کنند تا در کتابخانه قرار گیرد.
وی ادامه داد: ساختار فعلی دانشنامه کاملاً منطبق با استانداردهای آکادمیک دانشنامهنویسی است، بهطوری که در آن به اشخاص زنده پرداخته نمیشود، از القاب غیرضروری استفاده نمیشود و روایتهای تاریخی با معیارهای دقیق علمی تدوین میشود. بعضی از مدخلها مانند مقالات دفاع مقدس با رویکرد تحلیلی نوشته شده و علاوه بر تحلیل جنگ هشت ساله، عملیاتهای مرتبط با نقش اصفهان و سرداران شهید نیز در ذیل آن آمده است.
معاون علمی دانشنامه اصفهان با اشاره به تلاش شبانهروزی برای ایجاد این اثر گفت: برخی همکاران ما در ۱۶ ماه گذشته، روزانه ۱۶ تا ۱۸ ساعت برای این پروژه وقت گذاشتهاند. این نقطه آغاز مسیر دانشنامه است؛ بنابراین از نهادها میخواهیم تا حمایت مالی و معنوی لازم را برای توسعه دانشنامه فراهم کنند. هدف ما این است که هر پژوهشگری در هر نقطه جهان وقتی درباره اصفهان جستوجو میکند، نخستین صفحهای که میبیند، دانشنامه اصفهان باشد؛ مجموعهای همسطح با بریتانیکا، ایرانیکا و اسلامیکا. این پروژه بخشی از هویت علمی اصفهان و سهم این شهر در تمدن ایرانی اسلامی است.
انتهای پیام
