معارف قرآنی ظرفیت هنرآفرینی دارد
یک نویسنده و پژوهشگر تاریخ اسلام گفت: قرآن هنر را یک ارزش و معیار می‌داند و معارف قرآنی آن‌قدر ظرفیت هنرآفرینی دارد که می‌تواند هنرمندان بزرگ بیافریند.
محمدحسین ریاحی، نویسنده و پژوهشگر تاریخ اسلام در گفت‌وگو با ایکنا از اصفهان، درباره رابطه و نسبت میان قرآن و هنر، اظهار کرد: قرآن کتابی جامع و تبیانی برای همه مردم است و همه چیزهای مورد نیاز در آن وجود دارد. از طرف دیگر، قرآن کریم به جمیع زیبایی‌ها و وجوه ارزشمند و ستودنی خداوند نیز منزلت می‌دهد، چنانکه در آیه 14 سوره مؤمنون می‌فرماید: «...فَتَبَارَكَ اللَّهُ أَحْسَنُ الْخَالِقِينَ؛ آفرين باد بر خدا كه بهترين آفرينندگان است»؛ این نشان می‌دهد که خداوند هنر را یک ارزش و معیار می‌داند و بر این اساس می‌توان گفت خلقت انسان نیز هنر خداوند محسوب می‌شود.
بیشتر بخوانید:
وی افزود: آیاتی از قرآن که انسان‌ها را به تدبر فرا می‌خواند، در واقع می‌خواهد آنها را به وجوه عظمت، شگفتی و هنر آفرینش متوجه کند. اگر بخواهیم درباره هنر به‌صورت امروزی صحبت کنیم، وقتی از الحان، نغمه‌ها و طراوت صحبت می‌شود، همه این‌ها با هنر پیوند می‌خورد و می‌تواند نشان از منزلت هنر داشته باشد. قرآن در مواردی از انسان‌ها می‌خواهد تا در خرابه‌ها و ویرانه‌هایی که روزگاری ساختمان‌های مجلل و رفیعی بوده‌اند، تأمل کنند و در واقع می‌خواهد آنها را متوجه این نکته کند که اگر هنر انسان در خدمت سلاطین قرار گرفت و اضمحلال پیدا کرد، خاصیت خودش را از دست می‌دهد.
این نویسنده و پژوهشگر تاریخ اسلام بیان کرد: در چارچوب معارف قرآن کریم، هنر واقعی دارای نوعی اصالت و پسندیدگی است و البته بستگی به این دارد که ما این هنر را چگونه ترسیم کنیم و چگونه آن را مورد شناخت و ارزیابی قرار دهیم.
ریاحی تصریح کرد: در طول تاریخ تمدن اسلامی، تأثیرپذیری هنرمندان مسلمان از قرآن، هم اقتضای جغرافیایی داشته و هم ناشی از نگرش و جهان‌بینی آنها بوده است. اگر به هنرها و صنایع‌دستی ایرانی نگاه کنید، می‌بینید که معارف اسلامی به نوعی در آنها گنجانده شده است. هنر کاشی‌کاری جهان اسلام نیز دارای سه اقلیم اندلس، هند و ایران بوده که ویژگی‌های هنری هر سه منطقه در آن سهیم است، ولی اساس آن را انگیزه‌ای تشکیل می‌دهد که معارف اسلامی آن را ایجاد کرده است. دست توانای هنرمندی که قلم‌زنی می‌کند، یا تابلوی زیبایی از معراج را به تصویر می‌کشد، نشئت گرفته از بینش عظیمی است که قرآن به وی الهام کرده و ارزانی داشته است؛ بنابراین در معماری، منسوجات، البسه و منازل مسکونی در جهان اسلام، زیباترین فضاها به آیات قرآن کریم اختصاص می‌یابد. این نشان‌دهنده هنرآفرینی معارف قرآنی است که می‌تواند این همه نقش و نگار فراهم کند و هنرمندان بزرگ بیافریند.
وی اضافه کرد: هر چقدر به ارتباط آموزه‌های قرآنی با فرهنگ و سبک زندگی مردم توجه کنیم، متوجه شکوفایی، زیبایی، عظمت، شگفتی‌آفرینی و شگرف بودن این آموزه‌ها می‌شویم. بنابراین، می‌توان گفت هر چه این رابطه قوی‌تر باشد، آیات و آموزه‌های قرآن در هنر تجلی بیشتری پیدا می‌کند. البته اقلیم نیز تأثیر دارد، چنانکه نقش ایرانی‌ها در هنر اسلامی در سراسر دنیای اسلام نفوذ کرده است.
انتهای پیام
