موانع اقتصادی، سیاسی و فرهنگی رونق تولید / صنعت کشور بسیار کوچک شده است

حجت‌الاسلام والمسلمین احمدرضا صفا، کارشناس اقتصاد اسلامی و عضو کمیته پولی و مالی حوزه علمیه قم، در گفت‌وگو با ایکنا، به بیان نکاتی درباره ارزیابی خود از اقتصاد ایران در سالی که گذشت و وضعیت تحقق شعار «رونق تولید» پرداخت و گفت: شعار رونق تولید در سال جاری با موانعی روبه‌رو بود که باعث شد نه تنها تولید کشور با رشد مواجه نباشد، بلکه بیشتر واحدهای تولیدی دچار زیان و کاهش تولید باشند. براساس آماری که مرکز آمار ایران اعلام کرده، رشد اقتصادی ما در بهترین حالت ممکن بین منفی 4/5 تا 5/5 بوده است؛ هرچند برخی از اقتصاددانان این رقم را منفی 11 معرفی کرده‌اند.

بیشتر بخوانید:

• بدنه جامعه از رونق تولید ناامید شده‌ است
• بودجه ۹۹ برای شرایط جنگ اقتصادی نوشته نشده است
• معضلات ابتلا به رکود تورمی

موانع سیاسی و فرهنگی رونق تولید

وی ادامه داد: یک دسته از موانع تحقق این شعار، اقتصادی، دسته‌ای سیاسی و دسته آخر، موانع فرهنگی است. بنده تأکید بیشتری بر موانع اقتصادی دارم اما موانع فرهنگی و سیاسی نیز مهم بوده است. یکی از موانع رشد اقتصادی، عدم ثبات سیاسی در میان حاکمیت، اختلافات سیاسی بین قوا و قوانین و مقررات دست و پاگیری است که مانع رشد تولید شده است.

حجت‌الاسلام صفا با اشاره به موانع فرهنگی رونق تولید، اظهار کرد: این بخش نیز چند دسته است که اولین مورد، عدم حمایت فرهنگی از تولیدات داخلی است که این هم به بی‌اعتمادی مردم به تولیدات داخلی مربوط است. البته برخی از کالاها توانسته‌اند اعتماد مردم را جذب کنند؛ برای مثال در زمینه البسه، مصالح ساختمانی و فرش نیازی به خارج نداریم.

فرهنگ‌سازی برای کاهش مصرف انرژی

این کارشناس اقتصاد اسلامی یادآور شد: سال گذشته، خودروسازی کشور بیشترین کاهش تولید را داشته است و چون با صنایعی دیگر همانند آلومینیوم و آهن در ارتباط است بنابراین باعث کاهش تولید آنها هم شده است اما چون رقیب ندارد بنابراین مردم ناچار به خرید بوده‌اند؛ هرچند مردم از منظر فرهنگی حامی این صنعت نبوده‌اند.

در داخل کشور کاهش ارزش پول ملی، رکود اقتصادی و کاهش قدرت خرید مردم باعث شود که حمایت از تولید داخلی با مشکل مواجه شود. در کنار این مشکلات، کم‌کاری برخی کارخانه‌ها و درست کردن برخی از کالاهای بی‌کیفیت باعث شد تا نتوانیم در سال جاری، شعار «رونق تولید» را محقق کنیم

عضو کمیته پولی و مالی حوزه علمیه قم بیان کرد: موضوع فرهنگی دیگر در مورد صرفه‌جویی در مصرف انرژی است. در این زمینه هم نیازمند کار فرهنگی هستیم. مردم باید در مصرف انرژی صرفه‌جویی کنند چراکه آنچه مصرف می‌کنند گاه ماده اولیه تولیدات دیگر همانند تولیدات حرارتی است و در صورتی‌که مصرف این انرژی‌ها همانند گاز بالا باشد در سایر بخش‌ها نیز تأثیر خواهد گذاشت.

نبود برنامه‌ریزی برای تحقق اقتصاد مقاومتی

وی با اشاره به موانع اقتصادی رونق تولید افزود: یکی دیگر موانع مهم رونق تولید در سالی که گذشت، موانع اقتصادی بوده‌اند. البته برخی از این موانع همانند تحریم‌های ظالمانه علیه کشورمان در حوزه اختیار ما نبوده، هرچند اگر برنامه‌ای منظم از زمان دولت‌های قبل داشتیم که اقتصاد مقاومتی را محقق کنیم تا تکانه‌های خارجی همانند تحریم‌ها بر اقتصاد ما اثر نگذارد اکنون با این مشکلات مواجه نبودیم. بخشی از فشارهای تحریم‌ها به خود ما بازمی‌گردد و فقط مربوط به فشارهای خارجی نیست بلکه باید از قبل برای چنین روزهایی برنامه‌ریزی می‌کردیم.

حجت‌الاسلام صفا تأکید کرد: فشارهای خارجی و نبود برنامه‌ریزی در داخل دست به دست هم دادند تا مشکلات اقتصادی ما بیشتر شود. در داخل کشور هم کاهش ارزش پول ملی، رکود اقتصادی و کاهش قدرت خرید مردم باعث شود که حمایت از تولید داخلی با مشکل مواجه شود. در کنار این مشکلات، کم‌کاری برخی کارخانه‌ها و درست کردن برخی از کالاهای بی‌کیفیت باعث شد تا نتوانیم در سال جاری، شعار «رونق تولید» را محقق کنیم.

این کارشناس اقتصاد اسلامی با اشاره به وضعیت نامناسب صنعت در سال‌های اخیر، یادآور شد: در شرایط کنونی، صنعت ما بسیار کوچک شده است. البته این کوچک شدن در سال‌های قبل هم وجود داشته، از جمله در سال 97 صنعت ما 9/2 درصد کوچک‌تر شده و در واقع بسیاری از کارخانه‌ها تعطیل شده است اما در سال جاری هم با ادامه این روند مواجه بوده‌ایم. آمار حدود 12 درصدی کاهش رشد تولید نشان‌دهنده وضعیت مطلوبی برای اقتصاد ما در سال 98 نبوده است که با عنوان رونق تولید نامگذاری شده است بنابراین به جای اینکه همه تلاش خود را بر فروش نفت بگذاریم باید عزم‌مان را برای تحقق اقتصاد مقاومتی و تکیه بر باورهای داخلی جزم کنیم.

حجت‌الاسلام صفا در پایان گفت: همچنین لازم است تمرکز خود را بر فرآورده‌های نفتی بگذاریم چراکه کشورهای همسایه ما با حدود سیصد میلیون جمعیت به فرآورده‌های نفتی ما همانند بنزین و سایر مشتقات نفت نیازمند هستند و الان با قیمت‌های زیاد از کشورهای دیگر وارد می‌کنند، در حالی‌ که اگر بر این موضوع تمرکز می‌کردیم، به میزان بیشتری می‌توانستیم اقتصاد مقاومتی را محقق کنیم.