اقتصاد ایران در سال جاری به سوی «انهدام» رفت / مجلس جدید انقلابی عمل کند

ابراهیم رزاقی، کارشناس مسائل اقتصادی و استاد بازنشسته دانشگاه تهران، در گفت‎وگو با ایکنا، به بیان نکاتی درباره ارزیابی خود از اقتصاد ایران در سالی که گذشت پرداخت و گفت: در سال جاری نتوانستیم به سمت تولیدمحوری حرکت کنیم. اکنون صادرات به اندازه کافی نداریم. هرچند برخی از شبکه‌های حمل و نقل توسعه یافت، اما همچنان به دنبال واردات محوری بودیم و عملاً بازار دست دلال و واسطه بود.

بیشتر بخوانید:

• موانع اقتصادی، سیاسی و فرهنگی رونق تولید
• بودجه ۹۹ برای شرایط جنگ اقتصادی نوشته نشده است

سراشیبی اقتصاد در سال جاری 

وی ادامه داد: دلالان، اقلام مختلف را با دلار ارزان وارد کرده و آن را در بازار با نرخ دلار 14 هزار تومانی فروختند. لذا از مصرف کننده هیچ حمایتی نشد. تولید داخلی نیز در اثر این نوع نگاه به واردات، تحت فشار شدید قرار گرفت. کشاورزان هم که نمی‎توانند تولیدات خود را به شهرها برسانند بنابراین واسطه‌ها و دلالان و احتکارکنندگان وارد میدان شده و محصولات آنها را در بازار به فروش رساندند.

این کارشناس مسائل اقتصادی با اشاره به افزایش فاصله طبقاتی بیان کرد: اقتصاد ما در سالی که گذشت در یک سراشیبی شدید بود و در این شرایط بیکاری و فقر افزایش پیدا کرد. همچنین، افرادی که نقش واسطه و واردکننده داشتند به ثروت‌های میلیاردی دست پیدا کنند. در واقع تعداد میلیاردرها زیاد شد و فقرا زیادتر شدند.

نمایندگان مجلس حدود سه ماه دیگر فرصت دارند اما به جای اینکه اقدامی در راستای رونق تولید انجام داده، با مفسدان برخورد و درآمدهای مالیاتی را زیاد کنند هنوز به فکر حمایت از رونق دلالی هستند. لذا معتقدم الان وضعیت اقتصاد ایران بحرانی است

رزاقی با بیان اینکه در سال جاری حمایتی از تولید داخلی صورت نگرفت یادآور شد: یارانه‌هایی هم که پرداخت شد به دلیل تنزل ارزش پول، دردی را از مردم دوا نکرد. بنابراین نتوانستیم اهداف اقتصادی خودمان را در سال جاری محقق کنیم، در حالی که بر اساس اصول و ارزش‌های اسلامی، باید معاش همه انسان‌ها را فراهم کنیم.

حمایتی از تولید داخلی نشد

این کارشناس مسائل اقتصادی تأکید کرد: در شرایط کنونی بسیاری از افراد طبقه پائین حتی برای تأمین مواد غذایی خود دچار مشکل هستند. نباید به واردکنندگان یارانه می‎دادیم. این یارانه باید در اختیار تولیدکننده قرار می‌گرفت اما متأسفانه الان نرخ تولیدات داخلی هم مشابه کالاهای وارداتی است. دلیلش این است که هیچ حمایتی از تولیدکنندگان داخلی صورت نگرفت.

وی گفت: روستاهای ما در حال خالی شدن و تولیدکنندگان در حال ورشکست شدن هستند. از سوی دیگر واردکنندگان قدرت زیادی گرفته‌اند. الگوی اقتصادی مسئولان در سال‌های اخیر و در سال جاری نیز انهدامی بوده است. اکنون هم تلاش دارند ارزش پول ملی را با حذف چهار صفر حفظ کنند. در حالی که هنوز تورم کنترل نشده است. کدام کشور را مشاهده کرده‌اید که در چنین شرایطی اقدام به حذف کرده و موفق شده باشد؟

رزاقی تصریح کرد: این مسیر برای طبقات پائین بسیار ناامید کننده است و مدام به اختلاف طبقاتی دامن زده می‎شود. مجلس کنونی هم اصلا در راستای رونق تولید گامی بر نداشت و در نهایت صلاحیت 90 نفر از آنها هم تأیید نشد. بارها گفته‌ام نیازمند الگوی اقتصادی دوران دفاع مقدس هستیم. هر پیشرفتی که تاکنون در عرصه اقتصاد داشته‎ایم به دلیل تکیه بر توان داخلی بوده است اما توجهی به توان داخلی نداشته‌ایم.

ناامیدی مردم زیاد شده است

این کارشناس مسائل اقتصادی یادآور شد: نمایندگان مجلس، وزرا را کنترل نمی‎کنند. لذا طبقه‌ای ثروتمند کشور را اداره می‎کنند و در خدمت مردم و تولید دخلی نیستند. ناامیدی مردم هم در حال زیاد شدن است؛ هرچند مردم در مواردی همانند تشییع پیکر سردار سلیمانی نشان دادند که همچنان پای آرمان‌های نظام ایستاده‌اند.

استاد بازنشسته اقتصاد دانشگاه تهران با اشاره به مسئولیت نمایندگان مجلس، تأکید کرد: نمایندگان مجلس حدود سه ماه دیگر فرصت دارند اما به جای اینکه اقدامی در راستای رونق تولید افزایش داده، با مفسدان برخورد و درآمدهای مالیاتی را زیاد کنند هنوز به فکر حمایت از رونق دلالی هستند. لذا معتقدم وضعیت اقتصاد ایران بحرانی است و اگر اقدامی جدی صورت نگیرد معلوم نیست که وضعیت آینده اقتصاد کشور چه خواهد شد.

وی ادامه داد: میلیون‌ها نفر مجاهد اقتصادی در داخل کشور داریم که اگر از آنها حمایت شود ما را از خارجی‌ها بی‌نیاز می‎کنند. اگر از تولیدکنندگان داخلی حمایت شود فرصتی طلایی برای مبارزه با تحریم است. هر تحریمی می‎تواند تبدیل به یک فرصت شود در صورتی‎که به شیوه مناسب با آن مواجه شویم. اما متأسفانه همچنان دنبال این هستیم که اروپا و آمریکا تکنولوژی و مواد صنعتی را در اختیار ما قرار دهند.

استاد بازنشسته اقتصاد دانشگاه تهران گفت: هر کشوری که پیشرفت کرده، با تکیه بر توان و تولید داخلی و بر اساس منافع ملی خود عمل کرده است اما تاکنون چنین اقدامی در کشور ما صورت نگرفته و به همین دلیل هنوز نتوانسته‌ایم به اهداف اقتصادی خودمان همانند رونق تولید دست پیدا کنیم. البته نباید احساس ناامیدی کنیم اما اگر واقعیات را بشناسیم راه حل آن هم خیلی ساده است. دولت باید تمام توان خود را بر حمایت از صنایع داخلی قرار دهد.

رزاقی در پایان اظهار کرد: کسب سود در تولید است اما چه حمایتی از تولید صورت گرفته است؟ آیا مسئولان از وضعیت بیکاران خبر ندارند؟ قطعا می‎توانیم هر نیازی که داریم در داخل تولید کنیم اما باید به واردات‎محوری پایان دهیم و حمایت از صنایع داخلی را مورد توجه قرار دهیم و امیدواریم که مجلس جدید، مجلسی انقلابی باشد و به این موارد با جدیت توجه کند.