نبی(ص) در کلام وصی(ع)
علی بن ابیطالب(ع) در خطبه ۱۰۸ نهج‌البلاغه، پیامبر گرامی اسلام(ص) را همانند طبیب مهربانی توصیف کرده است که تمام عمر خود را برای فراهم آوردن دارو و درمان بیماران خود صرف کرده تا آنها را به سوی سلم، سلام، اسلام و سلامت رهنمون کند.
درباره شخصیت والای پیامبر مهربانی‌ها، حضرت ختمی مرتبت، محمد(ص)، سخنان بسیاری بیان شده و شاعران، ادیبان و حکیمان هر کدام بنا به وسعت وجودی خود، سعی در به تصویر کشیدن این شخصیت عظیم تاریخی داشته‌اند؛ اما در این بین، حقیقتاً هیچ‌کس مانند امیرالمؤمنین(ع) موفق به این‌کار نشده است؛ چراکه از یک سو، ایشان در مقام پسرعمو، داماد، برادر و وصی پیامبر(ص)، کاملاً بر ابعاد وجودی گسترده رسول‌الله(ص) اشراف داشت و از سوی دیگر، در انتقال کلام، بیان، فصاحت و بلاغت بی‌نظیر بود.
امیرالمؤمنین علی(ع) در جای‌جای کتاب شریف نهج‌البلاغه به بیان ویژگی‌ها و خصوصیات منحصر به‌فرد پیامبر گرامی اسلام(ص) پرداخته است. مرور وصف نبی(ص) از زبان ولی، قطعاً شنیدنی، جذاب و راهگشاست.
آفرینش پیامبر(ص)
حضرت علی(ع) در بخشی از سخنان خود، درباره دودمان پاک نبی گرامی اسلام(ص) می‌فرماید: «خداوند نطفه پاک پیامبران را در بهترین جایگاه به ودیعت نهاد و در بهترین مکان‌ها آنها را مستقر کرد و صلب کریم پدران آنان را به رحم پاک مادران منتقل کرد؛ هرگاه یکی از آنان بدرود حیات می‌گفت، دیگری بعد از او برای پیشبرد دین خدا بهپا می‌خاست تا اینکه این منصب بزرگ نبوت از جانب خداوند به محمد(ص) رسید. او را از بهترین اصل‌ها و مکان‌ها که با ارزش‌ترین روییدنی‌ها از آن به دست می‌آید، استخراج کرد و نهال وجود او را در اصیل‌ترین و عزیزترین سرزمین‌ها غرس کرد و شاخه‌های هستی او را از همان درختی که پیامبران را از آن آفرید، به وجود آورد؛ از همان شجره‌ای که امینان درگاه خود را از آن برگزید. فرزندانش، بهترین فرزندانند و خاندانش بهترین خاندان و دودمانش بهترین دودمانند.»
رسول نور و روشنایی
حضرت علی(ع) با فصاحت و بلاغت خاصی، نبوت و رسالت حضرت محمد(ص) را به نور تشبیه کرده است و می‌فرماید: «او را با نور و روشنایی فرستاد و از میان مخلوقاتش برگزید و بر همه مقدم داشت» و در جای دیگر می‌فرماید: «و گواهی می‌دهم که محمد(ص) بنده و فرستاده برگزیده خداوند از میان مخلوقات اوست.»
حضرت علی(ع) در فرازی از خطبه ۷۲ نهج‌البلاغه نیز بهترين درود و بركات الهى را به سوی روان پاک پيامبر اسلام(ص) فرستاده و آن حضرت را به بيش از ۲۰ وصف برجسته كه ایشان را شايسته اين درود و صلوات کرده، متصف می‌کند. ایشان در توصيف پيامبر(ص) چنین مى‌فرمايد: «پيامبرى كه خاتم پيامبران پيشين بود. درهاى بسته را گشود، حق را با حق آشكار و غوغاى باطل را دفع کرد و حملات گمراهى‌ها را درهم شكست. ایشان به فرمان خدا قيام کرد و در طريق رضايش گام برداشت و ترديدی به خود راه نداد و عزمش سست نشد. وحى خدا را با آگاهى گرفت و در انجام فرمان پيش رفت. دل‌های فرورفته در فتنه‌ها و گناهان را هدايت و احكام اسلام را برپا کرد. او امين معتمد، گنجينه‌دار مخزن علوم خدا، شاهد روز قيامت، برانگيخته براى بيان حقايق و رسول خدا به سوى خلايق است.»
طبیب همه آفاق
علی بن ابیطالب(ع) در خطبه ۱۰۸ نهج‌البلاغه، پیامبر گرامی اسلام(ص) را همانند طبیب مهربانی توصیف کرده است که تمام عمر خود را برای فراهم آوردن دارو و درمان بیماران خود صرف کرده تا آنها را به سوی سلم، سلام، اسلام و سلامت رهنمون کند. ایشان چنین می‌فرماید: «پیامبر طبيبى است كه در ميان بيماران مى‌گردد تا درد‌شان را درمان كند. داروها و مرهم‌هاى خود را مهيا كرده و ابزار جراحى خويش گداخته است تا هر زمان كه نياز افتد، آن را بر دل‌هاى نابينا و گوش‌هاى ناشنوا و زبان‌هاى ناگويا برنهد. با داروهاى خود در پى يافتن غفلت‌زدگان يا سرگشتگان وادى ضلالت است؛ مردمى كه از انوار حكمت پرتوى نمى‌گيرند و از آتش‌زنه دانش شراره‌اى نمى‌ستانند. در اين حال، همانند ستورانى هستند كه جز چريدن هدفى نشناسند يا همچون صخره‌هاى سخت كوهستان، در قساوت به سر برند.»
ضرورت پیروی از رسول‌الله(ص)
امام علی(ع) درباره ضرورت پیروی از پیامبر مهربانی‌ها تأکید فراوان دارد و از جمله می‌فرماید: «و لقد کان فی رسول الله کاف لک فی الاسوة... فتأس بنبیک الاطیب الاطهر فان فیه اسوة لمن تأسی و عزاة لمن تعزی واحب العباد الی الله المتأسی بنبیه والمقتص لأثره؛ و حقیقتاً مقتدا قرار دادن رسول اکرم(ص) برای تو کافی است. از پیامبری که پاکیزه‌ترین و پاک‌ترین مردم است، پیروی کن؛ زیرا راه و رسمش سرمشق و الگویی برای هر کسی است که تأسی جوید و انتسابی عالی است برای هر کس که بخواهد منتسب شود و محبوب‌ترین بندگان خداوند، کسی است که از پیامبرش سرمشق گیرد و قدم جای قدم او گذارد.»
کلام علوی در خطبه ۱۰۰ نهج‌البلاغه نیز شنیدنی است؛ آنجا که هم پیامبر(ص) را توصیف و هم به دنباله‌روی و تبعیت کامل از ایشان سفارش می‌کند: «و پرچم حق را در میان ما به یادگار گذاشت. هر کس از آن پیشی گیرد، از دین خارج و آن کس که از آن عقب ماند، هلاک شود و هر کس همراهش باشد، رستگار است. راهنمای این پرچم با درنگ و آرامش سخن می‌گفت و با طمانینه و حساب‌شده بهپا می‌خاست و آن‌گاه که برمی‌خاست، سخت و چالاک به پیش می‌رفت؛ پس چون در اطاعت او درآمدید و او را بزرگ داشتید، مرگ او فرارسید و خدا او را از میان شما برد... پس از او، چندان که خدا خواهد، زندگانی می‌گذرانید تا آنکه خدا، شخصی را برانگیزاند که شما را متحد و پراکندگی شما را جبران کند. مردم! به چیزی که نیامده، دل نبندید و از آنکه درگذشته، مأیوس نباشید که آنکه پشت کرده، اگر یکی از پاهایش بلغزد، دیگری برقرار باشد. شاید هر دو پا به جای خود برگشته و استوار ماند.»
رحمتی برای کل هستی
از اوصاف مهم نبی مکرم اسلام(ص)، رحمت بودن برای جهان است، چراکه آنچه را باعث سعادت ابدی مردم می‌شده، برای آنها آورده و حتی برای کفار و مشرکان نیز رحمت است. قرآن کریم در این زمینه می‌فرماید: «و ما ارسلناک الا رحمة للعالمین.»
در این خصوص، امام باقر(ع) نیز از زبان امیرالمؤمنین(ع) به موضوع دفع عذاب از مردم به‌واسطه حضور پرخیر و برکت پیامبر(ص) در میان آنها اشاره و چنین روایت می‌کند: «در زمین دو امان و وسیله نجات از عذاب الهی بود که یکی از آنها برداشته شد. (حال) دومی را دریابید و به آن چنگ زنید؛ اما امانی که برداشته شد، رسول خدا(ص) بود و امانی که باقی مانده، استغفار است. خداوند تعالی نیز (در قرآن) بیان می‌کند که خداوند آنها را عذاب نمی‌کند تا تو (پیامبر) در میان آنها هستی و خداوند آنها را عذاب نمی‌کند، در حالی که استغفار می‌کنند.»
الهه‌سادات بدیع‌زادگان
انتهای پیام
