سوره مبارک جمعه یکی از سورههای پرفضیلت قرآن کریم است که جایگاه ویژهای در میان مسلمانان دارد. این سوره که شصتودومین سوره قرآن کریم است، در مدینه نازل شده و ۱۱ آیه دارد، با مضامینی چون یاد خدا، نماز جمعه و مرزبندی میان مؤمنان و منافقان شناخته میشود. از پیامبر اکرم(ص) و ائمه معصومین(ع) روایات متعددی درباره اهمیت و آثار معنوی قرائت این سوره نقل شده است؛ روایاتی که نشان میدهد انس با این سوره میتواند سرچشمه خیرات دنیوی و اخروی برای مؤمن باشد. در ادامه، به بررسی فضیلتها و آثار و برکات سوره جمعه براساس منابع روایی پرداخته میشود.
از رسول خدا(ص) روایت شده است: «هر کس سوره جمعه را قرائت کند، خداوند ۱٠ برابر کسانی که در نماز جمعه شرکت میکنند و نیز کسانی که در شهرهای مسلماننشین به نماز جمعه نمیروند، حسنه عطا میکند.» (مجمعالبیان، ج ۱۰، ص ۵)
از امام صادق(ع) نقل شده است: «هر کس این سوره را در هر شب جمعه بخواند، کفاره گناهان میان دو جمعه خواهد بود.» (بحارالانوار، ج ۸۶، ص ۳۶۲)
امام محمد باقر(ع) فرمود: «سوره جمعه و منافقون را قرائت کن؛ زیرا قرائت این دو سوره در روز جمعه در نماز صبح، ظهر و عصر سنت است.» (علل الشرائع، ج ۲، ص ۳۵۶)
در سخنی از امام صادق(ع) آمده: «برای هر مؤمنی لازم و شایسته است که اگر شیعه ماست، سوره جمعه و اعلی را در شب جمعه بخواند و در نماز ظهر روز جمعه، سوره جمعه و منافقون را بخواند. اگر چنین کند، مانند آن است که همسنگ عمل پیامبر خدا را انجام داده و پاداش او بهشت خواهد بود.» (ثوابالاعمال، ص ۱۱۸)
همچنین از امام محمد باقر(ع) روایت شده: «خداوند بهوسیله سوره جمعه، مؤمنان را گرامی داشته است.»
رسول خدا(ص) سوره جمعه را بشارت مؤمنان و سوره منافقون را توبیخ منافقان قرار داد. به همین سبب، نباید قرائت این دو سوره را در نماز جمعه ترک کرد.» (تهذیب الاحکام، ج ۳، ص ۶)
دورکننده امور خوفناک: هر کس در هر شب و روز، سوره جمعه را قرائت کند، از آنچه میترسد، ایمنی مییابد و هر چیز خوفناک و ترسناکی از او دور میشود. (تفسیر البرهان، ج ۵، ص ۳۷۱) همچنین در روایتی آمده است: «هر کس در قرائت سوره جمعه مداومت ورزد، اجر عظیمی نصیب او خواهد شد و از هر چیزی که موجب ترس و خوف اوست، ایمن میشود.» (همان)
دورکننده وسوسه شیاطین: امام صادق(ع) فرمود: «هر کس شبها و روزها در صبح و عصر، سوره جمعه را قرائت کند، از وسوسه شیطان ایمن میشود و خداوند گناه آن روز او را میبخشد.» (تفسیر البرهان، ج ۵، ص ۳۷۱)
حفظ زراعت و محصولات: برای حفظ زراعت و محصول کاشتهشده از آفات و ایجاد برکت در آن، روایت شده است که آیه چهارم سوره جمعه را در روز جمعه بر صدفی بنویسد و در زمین کشاورزی بیندازد؛ همچنین اگر این آیه را بنویسند و در هر چیزی قرار دهند، سبب حفظ و برکت در آن خواهد شد. (خواص القرآن و فوائده، ص ۱۳۱)
سوره مبارک جمعه فقط مجموعهای از آیات برای تلاوت نیست، بلکه راهی برای رسیدن به آرامش، آمرزش و تقویت بندگی خداوند است. روایات اهل بیت(ع) نشان میدهد که این سوره پلی میان دنیا و آخرت است؛ پلی که با قرائت آن، انسان نهتنها از خوف و وسوسهها در امان میماند، بلکه به نور ایمان و برکت زندگی نیز دست مییابد. اگر انسان دل در پی آرامش، امنیت و رحمت پروردگار دارد، چه بهتر از آنکه هر شب جمعه و در نمازهای این روز، با این سوره مبارک مأنوس شود و ثواب همسنگ عمل پیامبر خدا(ص) را نصیب خود کند.
امیرحسین شاهی راوندی
انتهای پیام