شهر اصفهان در طول ادوار گوناگون تاریخی، میزبان مردمانی با ادیان آسمانی متعدد بوده و پیروان این ادیان در کنار یکدیگر در این شهر زیستی مسالمتآمیز داشتهاند. این همزیستی، نوعی زندگی مسالمتآمیز با همکاری و همراهی بود. مرافقت و مدارا بین پیروان ادیان الهی در اصفهان فقط در شعار و کلامی گیرا و فریبنده خلاصه نمیشد، بلکه وحدت بین ادیان بهصورت کاملاً اجرایی و عملی تحقق یافته بود.
بهدلیل حضور گسترده ارامنه در اصفهان و تبلیغ وسیع مسیحیت از سوی آنها، در سال ۱۳۲۰ قمری به دستور آیتالله نورالله نجفی اصفهانی، مشهور به حاج آقا نورالله در محله جلفای اصفهان، دعوتخانهای به نام «صفاخانه اصفهان» تأسیس شد و یکی از پژوهشگران آیین مسیحیت، محمدعلی، ملقب به داعیالاسلام که درباره این آیین اطلاعات و مطالعات ذیقیمتی داشت، از طرف جامعه روحانیت اصفهان مأمور مباحثه و گفتوگو با علما و مبلغان مسیحی شد.
تأسیس انجمن گفتوگوی صفاخانه از ابداعات حاج آقا نورالله نجفی اصفهانی بود که در آن زمان، قیادت سیاسی، فرهنگی و اجتماعی اصفهان را برعهده داشت. ایشان با بهرهمندی از ایدههای جدید، نوآوریهایی در فضای فرهنگی و اجتماعی اصفهان پایهگذاری کرد. آقانجفی در حوزههای متعدد فعالیتهای گستردهای داشت. مقابله با انحرافات فرهنگی، مقابله با جریان بهائیت، مقابله با ترویج مسیحیت، ترویج خودکفایی ملی در واقعه تحریم تنباکو، تأسیس شرکت الاسلامیه، تلاش برای حفظ استقلال و تمامیت ارضی، استبدادستیزی، استعمارستیزی، ترویج اندیشه اتحاد اسلامی، اعتقاد به یگانگی دیانت و سیاست و تثبیت مشروطیت در اصفهان از جمله اقدامات این عالم بزرگ بود.
در تأسیس انجمن صفاخانه، حاکم متشرع اصفهان، میرزا سلیمان خان رکنالملک شیرازی که به حاجآقا نورالله نجفی علاقه داشت، با علما در بنیانگذاری این انجمن اعلام همکاری کرد؛ بنابراین این انجمن بهسرعت تشکیل و فعالیتهای دینی آن آغاز شد. انجمن گفتوگوی صفاخانه، مرکزی برای صحبت در باب اعتقادات و وجوه مشترک بین ادیان و مباحثه بود. البته محور اصلی تشکیل انجمن صفاخانه بر مناظره استوار نبود، بلکه ماهیت این تشکل، انجمنی برای گفتوگو و هدف از تشکیل آن، گفتوگو و تعامل منطقی و محترمانه با علما و پیروان دین مسیحیت بود.
توضیح اینکه در زمان تأسیس این انجمن، ساختار تبلیغی خلیفهگری مسیحیت در اصفهان شروع به فعالیتهای گستردهای کرده و بهدلیل بهرهمندی از پشتوانه مردمی ارامنه ساکن در این شهر، نتایج خوبی نیز کسب کرده بود. ساختار تبلیغی مسیحیان در آن زمان مشتمل بر سلسله فعالیتهایی اعم از ساخت مدرسه، بیمارستان و نوشتن کتابهایی در رد اسلام بود. این فعالیتهای مسیحیان در شهر اصفهان، بلافاصله با واکنشهایی مواجه شد و تأسیس حدود ۱۰ مدرسه و بیمارستان اسلامی و همچنین انجمن گفتوگوی صفاخانه در دستور کار قرار گرفت که در ایجاد همه آنها، چه بهصورت مستقیم و چه غیرمستقیم، حاج آقا نورالله نجفی نقش برجستهای داشت. در صفاخانه اصفهان به گفتوگوی بین ادیان، این گمشده دنیای امروز پرداخته میشد. پیروان ادیان ابراهیمی بیش از هر چیز دیگر، نیازمند اجتماع و تعامل مطلوب برای رسیدن به اهداف مشترک بوده و هستند.
نشستها و گفتوگوهایی که در انجمن صفاخانه و بین اندیشمندان مسیحیت و اسلام روی میداد، در مجله «الاسلام» بهطور سلسلهوار در مدت چهار سال منتشر میشد. این مجله بهصورت ماهیانه در هر سال، ۱۲ شماره از گفتوگوهای این انجمن را منتشر میکرد که در حال حاضر، ۳۸ شماره از این نشریه موجود است. کتابی نیز با عنوان «الاسلام، گفتوگوی صفاخانه اصفهان» به اهتمام محمدکاظم نجفی، سرپرست تیم نویسندگان، به بازنویسی این گفتوگوها پرداخته و سعی بر آن داشته تا محتوای گفتوگوهای بینالادیان صفاخانه را به متنی قابل فهم و جذاب برای خواننده، هم خواننده عام و هم خواننده تخصصی تبدیل کند.
در این آثار مسائلی همچون تثلیث مسیحی و نقد مبانی مربوط به آن، تناقضات موجود در اناجیل، ختم نبوت با پیامبر اکرم(ص)، جایگاه اقلیتهای مذهبی در اسلام، تبلیغ مسیحیت در ایران، فعالیتهای تبشیری در اصفهان، نقد الوهیت مسیح، عصمت رسول خدا(ص)، بررسی اصالت کتاب مقدس، تحریف نشدن قرآن کریم، اختلافات تاریخی بین مسلمانان و مسیحیان، ظهور و عروج عیسی(ع)، اخبار غیبی در قرآن، بشارتهای موجود در انجیل درباره نبوت محمد(ص)، حکمت ازدواجهای متعدد پیامبر اسلام(ص)، بررسی داستانهای موجود در عهدین درباره پیامبران الهی، معجزات پیامبر اسلام(ص) و حضرت مسیح(ع) مورد نقد و ارزیابی قرار گرفته است.
الههسادات بدیعزادگان
انتهای پیام