کد خبر: 4246846
تاریخ انتشار : ۱۷ آبان ۱۴۰۳ - ۱۱:۰۶

سیمای حضرت زینب(س) در آینه شعر و ادب مسیحی

شاعران و اندیشمندان مسیحی متعددی مسحور شخصیت بزرگ حضرت زینب(س) شده، از مرزهای مذهب خویش فراتر رفته، نور وجود ایشان را در دل احساس کرده و در بیان عظمت آن حضرت اشعار زیبایی سروده‌اند.

حرم حضرت زینب(س) در دمشقنگاهی به شیوه زیست، تربیت اخلاقی و صفات عالیه‌ عقیله بنی‌هاشم، حضرت زینب(س)، به‌خوبی نمایانگر شأن و عظمت بی‌نظیر و تحسین‌برانگیز ایشان است. واکاوی این ویژگی‌های مبرز می‌تواند بابی تازه از فضایل آن حضرت را برای جامعه بانوان عفیف بگشاید.

تجلی زینب(س) در شعر و ادب آیینی

حضور سترگ بانوی دشت کربلا که تجسم اخلاق راستین انسان کامل و بهترین اسوه برای راهروان هدایت بود، در شعر و ادبیات آیینی و عاشورایی جلوه‌ای ویژه دارد، به‌طوری‌که علاوه بر شاعران مسلمان شیعه و اهل سنت، شاعران و ادبای مسیحی نیز با زمزمه‌های شاعرانه خود، عرض ارادتی خاص به این بانوی عظیم‌الشأن داشته‌اند.

شاعران و اندیشمندان مسیحی متعددی همچون جرج شکور، ریمون قسیس، جوزف هاشم، بولس سلامه، میشال سلیم کعدی و راجی انور هیفا، مسحور شخصیت بزرگ آن حضرت شده، از مرزهای مذهب خویش فراتر رفته، نور وجود ایشان را در دل احساس کرده و در بیان عظمت زینب(س) اشعار زیبایی سروده‌اند. آن‌ها اغلب از عظمت و نقش‌آفرینی عقیله‌ بنی‌هاشم در واقعه عظیم کربلا سخن گفته‌ و در حد بضاعت خویش سعی داشته‌اند که ایشان را الگویی از پاکی، شجاعت و صلابت به جهانیان معرفی کنند.

پاکی و پاکدامنی

از ویژگی‌های برجسته حضرت زینب(س)، پاکدامنی، طهارت و عفت ایشان است؛ امری که سبب شده ایشان در اذهان مردم، در زمره بانوان پاک بزرگی همچون حضرت مریم و آسیه و از همه برتر، مادر بزرگوارش، حضرت صدیقه کبری(س) قرار گیرد.

بولس سلامه، شاعر و ادیب مسیحی معاصر، حضرت زینب(س) را دست‌پرورده خدایی می‌داند که خود به او این حسن شکوه و پاکی را افاضه کرده است و چنین می‌سراید: «زینبی پاک و باشکوه که خداوند از آسمان، جامه شکوه و زیبایی بر قامت او افکنده است. او دختر دختر پیامبر(ص) است و خداوند وی را در سیرت و صورت، زیبا ساخت و بانویی پاک و نیکو آفرید.»

میشال سلیم کعدی، اندیشمند، ادیب و شاعر معاصر لبنانی، زینب(س) را پاک‌بانویی سرشار از قداست معرفی کرده است: «ای زینب پاک! بوی خوش نسب تو افزون باد! تو دختر علی(ع) هستی و پرتو تو، از نور بهترین پدران است. وجود زینب پاک، سرشار از قداست است و وجود دیگر زینب‌های پرهیزگار، پرتوی از نجابت او هستند.»

حکمت و خردمندی

یکی از ویژگی‌های بارز حضرت زینب(س)، دانش و حکمت سرشار ایشان بود؛ علم و حکمتی که از منبعی الهی به حضرت افاضه شده بود و حضرت سجاد(ع) درباره ایشان چنین فرمود: «ای عمه جان! بحمدالله شما عالمی هستی که نزد کسی تعلیم ندیدی و دانایی هستی که نزد کسی نیاموختی.»

بولس سلامه، شاعر، ادیب و روزنامه‌نگار مسیحی لبنانی با اشاره به این ویژگی حضرت چنین سروده است: «او حکمت مردان را فراگرفت و آنچه را درباره‌ حوا نقل شده است، نقض کرد. اگر حوا او را در پس پرده غیب می‌دید، با دیدن شایستگی و والایی حضرت هدایت می‌شد.»

سلامه در این ابیات چنین توضیح می‌دهد که حضرت زینب(س) آنچه را در کتب قدیمی درباره‌ گمراهی حوا و یا فریب آدم به‌وسیله حوا آمده است، نقض می‌کند. این مطلب اشاره به آن دارد که در عهد جدید در دو موضع به حوا اشاره شده‌ است؛ یک‌مرتبه در ذکر فریب‌خوردن حوا و بار دیگر در بیان خلقت حوا پس‌ از آدم و اغفال او به دست حواست؛ از این‌رو در گذشته برخی آبای کلیسا زن را به لحاظ طبیعت، موجودی ضعیف‌تر از مرد می‌دانستند که برای انجام گناه مستعدتر و عامل اصلی گمراهی است؛ به همین دلیل آنان زن را لایق تصدی امر آموزش و مقام‌های کلیسا نمی‌دانستند.

صبر و تحمل

صبر حضرت زینب(س) در مصائب عاشورا، چنان تجلی کرد که ایشان به‌ اسوه تمام‌قد صبر، تحمل، استقامت و ایستادگی مشهور شد. بولس سلامه در این‌باره چنین سروده است: «آفرین بر تو، ای خواهر حسین و دخت علی! طوماری را به دوش کشیدی که زمین سخت را به لرزه می‌افکند... روزگار قسم خورده که آن‌قدر بر تو مصیبت وارد آورد که مصیبت‌ها را به پایان برد... پس شکیبا باش که زندگی، خانه رنج است و بهشت جاودان و فراخ الهی تو را کافی‌ست.»

صلابت و شجاعت

حضرت زینب(س) در مهد شجاعت زاده شد و رشد کرد؛ خانواده‌ای که پدران‌شان دلاور بدر، احد، خندق، حنین و... بودند و شیرمردانی چون امام حسین(ع)، امام حسن(ع) و حضرت ابالفضل(ع) را در دامان خود پرورش داده بود.

جوزف هاشم، شاعر، ادیب و وزیر اسبق لبنان، شجاعت حضرت زینب(س) را چنین توصیف کرده است: «همتای مردان بر نردبان شجاعت پدر، سوار گشته و اراده‌اش از احکام درست و حکمت سخن می‌گوید.»

میشال سلیم نیز درباره شجاعت آن حضرت چنین سروده است: «بانویی که دلاوران او را دخت خرد می‌دانند و جز او چه کسی نشانه‌های شجاعت را دریافته است.»

جرج شکور، شاعر و استاد ادبیات دانشگاه بیروت به شجاعت حضرت زینب(س) در مجلس یزید اشاره می‌کند و از زبان ایشان چنین می‌سراید: «ای یزید! آرام باش. جایگاهت تو را مغرور نسازد که تمام گردن‌کشان چون به شمار آیند، نزد خدا کوچک‌اند.»

یکی از صحنه‌هایی که حضرت زینب(س) به‌طور مستقیم در برابر یزیدیان ایستاد و از جان و عرض اهل‌ بیت(ع) حفاظت کرد، آنجا بود که در مجلس یزید، مردی شامی به فاطمه، دختر امام حسین(ع) نظر سوء افکند و ایشان را از یزید طلب کرد. بولس سلامه این صحنه را چنین به تصویر کشیده است: «فریب‌خورده‌ای شامی، فاطمه کوچک را که چون صبحی درخشان بود، دید. وقتی او از یزید، این دختر پاک را خواست، زینب چون تیری که از کمان بجهد، از جای برخاست و گفت: ای پست‌فطرت! شایسته نیست که دختران پیامبر در میان اسیران یا در کنار عاشقان هوس‌باز قرار گیرند که اگر چنین شود، بهترین همسر آنان دل خاک است و زمین را در آغوش می‌کشند. یزید را نرسد که خواسته تو را اجابت کند که این غذا برای تو طعمی تلخ دارد.»

پاسداری از دین و رسالت پیامبر(ص)

استاد مطهری معتقد است که عظمت مقام زینب(س) در امر تبلیغ بروز کرد. وقتی آنان به اسارت گرفته شدند، دشمن خیال می‌کرد که اسیر در قافله دارد؛ اما در حقیقت در حال جابجایی مبلغ بود تا پیام‌ حادثه کربلا به گوش جهانیان برسد.

راجی انور هیفا، نویسنده و ادیب مسیحی می‌نویسد: «او همان زینب، عقیله‌ بنی‌هاشم است که درباره نقش جاودان و فداکارانه او در حفظ رسالت اهل بیت پیامبر شایسته است که بگوییم اگر اسلام از سوی پیامبر(ص) عرضه شد و ظهور یافت و از طریق امام علی خون در رگ‌هایش جاری شد و تپیدن آغاز کرد و به دست امام حسین جاودان شد؛ پس از طریق حضرت زینب بالا رفت و اوج گرفت.»

الهه‌سادات بدیع‌زادگان

انتهای پیام
captcha