انتقاد حجت‌الاسلام قرائتی از پژوهش‌های غیرکاربردی در حوزه قرآن

به گزارش ایکنا از اصفهان، حجت‌الاسلام والمسلمین محسن قرائتی، صاحب تفسیر نور در جلسه «درس‌هایی از قرآن» که امروز، ۲۱ آذرماه بعد از نماز ظهر و عصر در مسجد بقية‌الله(عج) دانشگاه علوم پزشکی کاشان برگزار شد، اظهار کرد: به حضرت آدم(ع) خطاب شد که از این میوه نخور. ایشان عمل نکرد و از بهشت رانده شد. ما هم از نسل او هستیم و رانده شدیم. از او پرسیده شد: چرا از آن میوه خوردی؟ قرآن پاسخ می‌دهد: «وَلَمْ نَجِدْ لَهُ عَزْمًا؛ و در آن عهد، او را استوار و ثابت‌قدم نیافتیم.»

وی ادامه داد: سخنرانی، مقاله، اینترنت، ماهواره، دانشگاه و حوزه همه کار می‌کنند؛ اما از این میان اگر کسی عزمی پیدا کند، کار پیش می‌رود. چند سال پیش، اجتماعی به وجود آوردیم و ده‌ها جلسه تفسیر در کاشان راه افتاد؛ اما کم‌کم خاموش شد.

این معلم قرآن با توصیه به اینکه وقتی قرآن می‌خوانیم، باید بفهمیم چه می‌فرماید، گفت: قرآن مباحث کلی را مطرح می‌کند و ما باید مصداقش را پیدا کنیم. حتی بعضی ضرب‌المثل‌های ما ریشه قرآنی دارد؛ برای مثال: «تا مرد سخن نگفته باشد، عیب و هنرش نهفته باشد» که قرآن می‌فرماید: «وَقَالَ الْمَلِكُ ائْتُونِي بِهِ أَسْتَخْلِصْهُ لِنَفْسِي فَلَمَّا كَلَّمَهُ قَالَ إِنَّكَ الْيَوْمَ لَدَيْنَا مَكِينٌ أَمِينٌ؛ شاه گفت: او را نزد من آورید تا او را از خاصان خود گردانم. چون با او هرگونه سخن به میان آورد، به او گفت: تو امروز نزد ما صاحب منزلت و امین هستی.»

وی با بیان اینکه ما در زمینه قرآن وضع خوبی نداریم، ادامه داد: نباید نگاه کنیم که چه میزان از مسیر را رفته‌ایم، بلکه باید به مسیر طی‌نشده بنگریم. این جلسات و کلاس‌ها خوب است؛ اما کافی نیست. برخی از دانشجوها حافظ قرآن هستند. هیچ دانشجویی نباید ادعای مسلمانی کند؛ اما روزانه پنج دقیقه وقتش را صرف قرآن نکند. 

حجت‌الاسلام قرائتی گفت: به من خبر دادند که فلان مؤسسه ۶٠٠ پایان‌نامه دکترا در حوزه قرآن دارد. بررسی کردم. تحقیقاتی در موضوعاتی چون تفاوت تفسیر طبری با المیزان و... انجام شده بود. این اطلاعات ضروری نیست. ما ۳۵٠ «أعوذ» در دعا داریم. یکی از آن عبارت‌ها این است: «اَللّهُمَّ إنّي أعوذُ بِكَ مِن عِلمٍ لا يَنفَعُ؛ بار پروردگارا! من به تو از علم بدون فایده پناه مى‌برم.»

وی با تأکید بر اینکه در قرآن نکات زیادی وجود دارد، اضافه کرد: شما با حرکت انگشت خود روی صفحه تلفن همراه با فردی که در نقطه دوری است، حرف می‌زنید. قرآن می‌گوید زمانی می‌آید که شما با حرکت نوک انگشت خود، یک ساختمان را جابجا کنید؛ آنچنان که در قصه حضرت سلیمان(ع) زمانی که ایشان می‌خواست تخت بلقیس را جابجا کند، این نکته آمده است.

این مفسر قرآن با بیان اینکه اعداد قرآن هم نکته دارد، گفت: ما ۱۱۵ دنیا و ۱۱۵ آخرت در قرآن داریم. «عسر» به معنای سختی ۱۲ بار، اما «یسر» به معنی آسانی ۳۶ بار در قرآن تکرار شده؛ پس هر عسر با سه یسر همراه است.

وی بیان کرد: من در جایگاه طلبه‌ای ساده، ۸۲ نکته از سوره کوثر فهمیدم. اگر من را به‌مثابه شاهد قبول دارید، قرآن «قولاً لیناً»، «قولاً بلیغاً» و «قولاً فصیحاً» است. باید تفسیر را در کاشان راه بیندازید. کاشان صبغه تفسیر قرآن دارد.

حجت‌الاسلام قرائتی ادامه داد: با همین کلاس‌های تفسیر می‌توان بسیاری از نکات را به دانشجویان منتقل کرد. گاهی باید با دانشجو خصوصی صحبت کرد، چنانکه در قرآن بعضی از عبارات با «یا بنیَّ» یا «یا أبَتِ» به گفت‌وگوهای خصوصی اشاره دارد و همه عبارات با «یا ایها الناس» یا «یا ایها الذین آمنوا» که عمومی است، شروع نمی‌شود. باید بدانیم که کجا و چطور صحبت کنیم.

وی گفت: با برخی یک کلمه صحبت کفایت می‌کند، با برخی دیگر بیشتر و از دسته‌ای از انسان‌ها هم باید گذشت. معلم و استاد خوب سه شرط دارد؛ از مردم، در مردم و با مردم باشد.

این معلم قرآن در پایان توصیه کرد استادان درباره ازدواج به دانشجویان سفارش کنند و افزود: قرآن سومین نیاز را ازدواج می‌داند. اولین نیاز، اکسیژن است. دومین نیاز، آب و نان است و سومین نیاز، لباس است که درباره زنان در قرآن داریم: «هُنَّ لِبَاسٌ لَّكُمْ...؛ آن‌ها لباس شما هستند...»

زهراسادات محمدی