رسالت ادبیات بازتاب زیبای معضلات اجتماعی است
یک شاعر و نویسنده با بیان اینکه ما شاعران و نویسندگان معضلات و مشکلات جامعه را مشاهده و درد آن را بیش از هر کسی احساس میکنیم، گفت: تنها کاری که از دست ما برمیآید، بازتاب زیبای آنهاست تا کسی که میتواند دردی از دردهای جامعه بکاهد، متوجه این دردها شود.
به گزارش خبرنگار ایکنا از اصفهان، نشست نقد و بررسی کتاب شعر «به سمت دره زیتون» سروده طاهره احمدیپور، از سلسلهنشستهای ششمین دوره طرح ملی فصل سخن، به همت انتشارات جهاددانشگاهی واحد اصفهان، عصر دوشنبه، 24 آذرماه در محل کتابفروشی و انتشارات این واحد برگزار شد.
طاهره احمدیپور، دکترای زبان و آواشناسی و مؤلف کتاب «به سمت دره زیتون» در این نشست اظهار کرد: بهواسطه رشته تحصیلیام ساختار جملات را میشناسم؛ ولی شعرگفتن به معنای جاندادن به کلمات است و باید عشقی در انسان وجود داشته باشد تا فرصتی برای بروز آن بیابد.
وی ادامه داد: شاعر درد درونی خود را با شعر میآمیزد و آن را در قالب شعر ارائه میکند تا از زندگی شخصیاش به زندگی دیگران نیز منتقل شود. تلاش من این است که امور معنابخش زندگیام را با شعر بروز دهم تا از نظر زیباییشناسی و احساس نیز مورد توجه واقع شود.
این شاعر و نویسنده تصریح کرد: از خداوند تشکر میکنم که کلمات را آفرید و عشق به این جنبه از جهان را در من قرار داد تا بتوانم کلمات را بشناسم و به آنان جان بدهم و در نهایت بتوانم با دیگر انسانها درباره دردی مشترک سخن بگویم.
وی به ماجرای ۳۰۰ دختر نوجوان قوچانی که خانوادههایشان در سال ۱۲۸۴ آنها را بر اثر فقر و ناتوانی در خرید گندم به عشقآباد فروختند، اشاره کرد و گفت: شعر اول این کتاب با عنوان «آسوجان» به این ماجرا اختصاص دارد که در تاریخ نیز مستند شده و علیاکبر دهخدا نیز در یکی از کتابهای خود به آن اشاره کرده است. این رویداد چنان دردناک بود که داستانها و اشعار متعددی درباره آن خلق شد، بهطوری که به مجلس مشروطه نیز راه یافت.
ادبیات برای حل معضلات اجتماعی خلق نشده است
همچنین رؤیا شاهحسینزاده، نویسنده و شاعر در پاسخ به سؤال «چرا شعر میخوانیم؟» اظهار کرد: ما انسانها از ادبیات لذت میبریم، چراکه شعر و ادبیات مملو از هیجان، تخیل، اندیشه و... است و ما گونهای از ادبیات را که بیشترین لذت را در ما ایجاد کند، انتخاب میکنیم؛ البته این مسئله نوعی پارادوکس است؛ برای نمونه رمان کوری را درباره موقعیتی دردناک از یک شهر میخوانیم و از مطالعه آن لذت میبریم، زیرا مسئله هنر، مسئله زیبایی است.
وی افزود: شاید شعر، غمی را چنان زیبا بیان کند که لذتبخش باشد. هیچ شعر و ادبیاتی برای حل معضلات اجتماعی خلق نشده است، بلکه برای زیبا نشاندادن آن تلاش میکند. منظور ما مثبت نشان دادن نیست؛ ولی میتوان اموری مانند مرگ، بیماری، فقر و... را زیبا نشان داد؛ حتی در داستاننویسی نیز مسائل تلخ اجتماعی به شیوهای بیان میشود که انسان میل به خوانش آن داشته باشد.
این برگزیده جشنواره بینالمللی شعر فجر تصریح کرد: ما شاعران و نویسندگان معضلات و مشکلات جامعه را مشاهده و درد آن را بیش از هر کسی احساس میکنیم؛ ولی مسئولیتی برعهده نداریم تا بتوانیم کاری انجام دهیم؛ تنها کاری که از دست ما برمیآید، بازتاب زیبای آنهاست تا کسی که میتواند دردی از دردهای جامعه بکاهد، متوجه این دردها شود.
وی با خوانش یکی از اشعار کتاب «به سمت دره زیتون» گفت: شعر میتواند مسئلهای اجتماعی را که مقالات فراوانی به آن اختصاص پیدا کرده است، طوری بیان کند که توجه شهروندان و مسئولان شهری به آن جلب شود. شاعر باید موضوعی تازه از جنبههای گوناگون هستی را بیان کند یا بخشی را که دیگران قبلاً به آن توجه کردهاند، با بیانی تازه ارائه دهد. واقعهای که برای دختران قوچان پیش آمد، بارها مورد توجه شاعران و نویسندگان قرار گرفت؛ اما این بار در کتاب خانم احمدیپور به شیوهای تازه واکاوی شده است.
شاهحسینزاده بیان کرد: دومین نکتهای که در دو کتاب شعر خانم احمدیپور توجه من را به خود جلب کرد، فرارفتن از مرزهای شخصی است. بیشتر شعرهایی که امروز همه ما در فضای مجازی میخوانیم، به مسائل شخصی و عاطفی میپردازند؛ دریغ از اینکه شاعر هنگامی ماندگار میشود که به مسائلی فراتر از زندگی شخصی خود بپردازد، مانند مسائل اجتماعی که جمعی از انسانها تجربهای مشترک از آن داشته باشند.
وی درباره فرارفتن از مرزهای شخصی در میان شاعران و نویسندگان تأکید کرد: فقط شاعران اندیشمند از مسائل عاطفی و خصوصی خود فراتر میروند و به جایی میرسند که برای انسانها فراتر از یک ملت نیز قابل درک باشند؛ مانند مسائلی که همه مادران جهان از آن رنج ببرند یا مسائل مربوط به جنگها. گستره واژگانی خانم احمدیپور باعث شده تا مضامین متعددی پیش روی مخاطب قرار گیرد که بیانگر درون سرشار از مفهوم و درک شاعر این آثار است.
این نویسنده و شاعر گفت: کار مدنی به معنای توجه به مسائل اجتماعی است که در کتاب «به سمت دره زیتون» خود را نشان میدهد. معمولاً شاعران و نویسندگان در پرداختن به مسائل مدنی دچار شعارزدگی میشوند، در حالی که خانم احمدیپور نگاه جامع و وسیعی به جهان هستی دارد و در عین حال، با استفاده از احساس و عاطفه، خود را از شعارزدگی مصون نگه داشته است. یک شاعر یا نویسنده اجتماعی برای انتقال مقصودش به مخاطب و سخنگفتن با او باید مخاطب خود را از نظر احساسی و عاطفی درگیر کند.
انتهای پیام
