سوره زلزال؛ کلید ایمنی در دنیا + فیلم

قرآن کریم گنجینه‌ای از هدایت، آرامش و نجات است و در دل این گنجینه الهی، هر سوره‌ای دری از معرفت می‌گشاید. یکی از این گوهرهای ناب، سوره مبارک زلزال است؛ سوره‌ای کوتاه اما پرمحتوا که اهل بیت(ع) آن را سوره‌ای جامع معرفی کرده‌ و آثار و خواص روحی و دنیوی بی‌نظیری برای آن برشمرده‌اند. در یادداشت پیش رو، به فضیلت قرائت و برکات سوره زلزال، با استناد به منابع معتبر روایی و تفسیری می‌پردازیم.

معرفی کلی سوره

سوره زلزال، نودونهمین سوره قرآن کریم است که در مدینه نازل شده و هشت آیه دارد. این سوره با بیان تصویری روشن از واقعه قیامت، زلزله بزرگ و حسابرسی دقیق اعمال انسان‌ها، از سوره‌های هشداردهنده و تکان‌دهنده قرآن به‌شمار می‌آید.

فضیلت قرائت سوره زلزال

ایمنی از بلایا و عذاب دنیا: امام صادق(ع) در سخنی نورانی می‌فرماید: «از قرائت سوره زلزال خسته نشوید؛ زیرا هر کس در نمازهای مستحب خود این سوره را بخواند، آزار زلزله‌ای به او نخواهد رسید و به‌وسیله زلزله، صاعقه یا آفات دنیایی نخواهد مرد و هنگامی که وفات کند، دستور می‌دهند او را به بهشت ببرند و خداوند می‌فرماید: ای بنده من، در هر جای بهشت که دوست داری، جای گیر.» (ثواب‌الاعمال، ص ۱۲۴)

معادل بخشی از قرآن: امام رضا(ع) از پیامبر اکرم(ص) نقل می‌فرماید: «قرائت این سوره معادل یک‌چهارم قرآن و چهار بار قرائت آن برابر با یک ختم کامل قرآن است.» (عیون اخبار‌الرضا، ج ۱، ص ۴۱)

نجات از عذاب قبر و هول قیامت: رسول خدا(ص) درباره نماز مستحبی با سوره زلزال می‌فرماید: «هر کس در شب جمعه دو رکعت نماز گزارد و در هر رکعت بعد از حمد، ۱۵ مرتبه سوره زلزال را قرائت کند، خداوند او را از عذاب قبر و سختی‌های هولناک قیامت ایمن می‌دارد.» (المصباح کفعمی، ص ۴۰۷)

آثار و برکات سوره زلزال

دیدن امور غیبی و عجیب در خواب: برای رؤیت امور عجیب یا دانستن سرانجام حاجات، توصیه شده که هنگام خواب در حال وضو و طهارت، سوره زلزال هفت مرتبه قرائت و سپس گفته شود: «یا ملائکة ربّی بحق هذه السورة و من انزلها و من نزلت علیه و بحق اسماء الله علیکم و آیاته الکافة کلّها الّا ما اخْبِر تُمونی فی لیلتی هذه کذا و کذا» در ادامه حاجت بیان شود که به‌ اذن خداوند، در شب دوم یا پنجم آنچه خواسته شده است، در عالم رؤیا مشاهده می‌شود. (کشکول، افشاری ارومیه‌ای، ص ۱۰)

در امان ماندن از ترس و خطر: امام صادق(ع) می‌فرماید: «هر کس سوره زلزال را بنویسد و با خود همراه داشته باشد، یا آن را قرائت کند و بر کسی که از او می‌ترسد، وارد شود، از آنچه می‌ترسد، در امان خواهد بود.» (تفسیر البرهان، ج ۵، ص ۷۲۵)

سوره‌ای جامع برای همه: در روایت زیبایی از پیامبر اکرم(ص) آمده است: «مردی خدمت پیامبر(ص) رسید و درخواست کرد تا سوره‌ای برای قرائت به او معرفی کنند. پیامبر(ص) سه دسته از سوره‌های بلند را که با «الر» آغاز می‌شود، شامل یونس، هود، یوسف، ابراهیم و حجر پیشنهاد داد؛ اما آن مرد به‌دلیل کهولت سن، از توانایی خواندن آن‌ها معذور بود. پیامبر(ص) فرمود: «سه سوره از سوره‌هایی را که با «حم» آغاز می‌شود (غافر، فصلت، شوری، زخرف، دخان، جاثیه و احقاف) را بخوان.» آن مرد همان حرف سابق را تکرار کرد. حضرت فرمود: «سه سوره از سوره‌های «مسبحات» را بخوان. (حدید، حشر، صف، اعلی، جمعه و تغابن»، اما باز هم جمله پیرمرد تکرار شد. در نهایت حضرت فرمود: «سوره زلزال را بخوان» سپس آن را برایش قرائت کرد. مرد با شنیدن آن گفت: «قسم به خدایی که تو را به حق فرستاد، همین سوره برایم کافی است» پیامبر(ص) فرمود: «این مرد رستگار شد.» (بحارالانوار، ج ۸۹، ص ۳۳)

سوره زلزال با نثری کوتاه اما پرطنین، لرزه‌ای بر جان غفلت‌زدگان می‌افکند. این سوره با هشدار درباره زلزله عظیم روز حساب، یادآور اهمیت مراقبت از اعمال، تقوا و توبه است. فضائل فراوانی که در روایات برای قرائت آن آمده، نشان می‌دهد که حتی کوتاه‌ترین سوره‌ها می‌تواند تأثیرات بزرگ بر زندگی فردی و اخروی ما داشته باشد؛ پس بیایید سوره زلزال را نه‌تنها در قرائت قرآن، بلکه در زندگی و اندیشه خود جای دهیم که پیامبر اکرم(ص) درباره‌اش فرمود: «رستگار شد آنکه زلزال را خواند و به آن عمل کرد.»

امیرحسین شاهی راوندی