یک استاد دانشگاه مطرح کرد:
روابط بین‌الملل در اسلام برمبنای عزت، حکمت، مصلحت و نفی سبیل است
گروه سیاسی: استاد حقوق دانشگاه آزاد اسلامی نجف آباد گفت: طبق قوانین اسلام، دولت اسلامی در برقراری روابط با سایر دولت‌ها باید چهار قاعده مصلحت، حکمت، عزت و عدم ایجاد سلطه را در نظر بگیرد.
حجت‌الاسلام والمسلمین مسعود راعی، دانشیار گروه حقوق دانشگاه آزاد اسلامی نجف‌آباد در گفت‌و‌گو با خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا) از اصفهان، در رابطه با بحث اسلام و روابط بین‌الملل، اظهار کرد: در صدر اسلام روابط میان ملت‌ها مبتنی بر حفظ وضع موجود بود و مسلمانان در واحدهای جغرافیایی مختلف با سایر اقوام و ملت‌ها مثل نجرانی‌ها رابطه داشتند.
وی افزود: طبق قوانین اسلامی چهار قاعده مصلحت، عدم ایجاد سلطه، حکمت و عزت باید در روابط بین‌الملل مدنظر قرار گیرد.
راعی در توضیح قاعده مصلحت گفت: طبق اصول روابط بین‌الملل در اسلام، در هر دوره زمانی متناسب با اقتضائات آن دوره خاص یکسری اعمال و قوانین موجه است، برای مثال در زمان پیامبر اکرم (ص) شرایط اقتضاء می‌کرد که با مسیحیان نجران معاهده صلح دائمی بسته شود.
وی ادامه داد: در حال حاضر نیز تصمیم به عدم اعزام زائران ایرانی به حج به دنبال فاجعه منا بر اساس دو عنصر مصلحت و عزت صورت گرفته است و در واقع مقامات ایرانی با اتخاذ این تصمیم صلاح دیدند که عزت ایران اسلامی محفوظ بماند. نمونه‌های تاریخی استفاده از عنصر مصلحت برای حفظ عزت اسلامی، صلح حدیبیه و صلح امام حسن(ع) با معاویه بود.
راعی افزود: مثال دیگری که در حال حاضر برای عنصر مصلحت می‌توان ذکر کرد، بحث هسته‌ای و برجام است که چون ایران فناوری هسته‌ای را حق مسلم خود می‌داند، برای اعاده حق خویش با ممالک غیراسلامی وارد مذاکره شد.
این استاد دانشگاه در توضیح بیش‌تر قاعده مصلحت، اظهار کرد: طبق این قاعده، در یک مقطع زمانی خاص، مصلحت ایجاب می‌کند که نهادهای بین‌المللی موجود و کشورها مورد شناسایی قرار گیرند و کشورهای اسلامی با در نظر گرفتن کم و کیف رابطه و عدم ایجاد سلطه، با آن ها وارد یک تعامل دوسویه شوند.
بایسته‌های روابط بین‌الملل در اسلام
بایسته‌های روابط بین‌الملل در اسلام
وی با توجه به نمونه‌های یاد شده و با استناد به سیره ائمه اطهار (ع) و پیامبر اکرم(ص)، به شایسته‌ها و بایسته‌های روابط بین‌الملل در اسلام اشاره کرد و گفت: جهان اسلام در برقراری روابط با ملل مختلف ابتدا باید در نظر بگیرد که آیا این روابط مبتنی بر قاعده مصلحت است یا نه. دیگر اینکه این روابط باید مبتنی بر قاعده نفی سبیل یا عدم ایجاد سلطه باشد.
وی در همین رابطه ادامه داد: عنصر دیگر، حکمت مبتنی بر نظام حکیمانه الهی است؛ گاهی اوقات حکمت این گونه اقتضا می‌کند که ممالک اسلامی برای اینکه مجبور به پذیرش تحمیلاتی از جانب دولت‌های مقابل نشوند، یک گام به عقب بردارند. چیزی که امروزه از آن به نرمش قهرمانانه تعبیر می‌شود.
راعی اظهار کرد: عنصر بعدی عزت است. اگر قرار باشد دولت اسلامی به مذاکره‌ای تن دهد که از آن ضعف دولت اسلامی برداشت شود، چنین مذاکره‌ای از نظر اسلام مردود است.
نگاه آرمانی اسلام در عرصه روابط بین‌الملل محقق نشده است
نگاه آرمانی اسلام در عرصه روابط بین‌الملل محقق نشده است
وی افزود: نگاه آرمانی اسلام تاکنون در عرصه روابط بین‌الملل محقق نشده و تنها به بیان آموزه‌ها، آیات و احادیث اکتفا شده است.
