حجتالاسلام والمسلمین محمدتقی فاضلمیبدی، عضو مجمع مدرسین و محققین حوزه علمیه قم، در گفتوگو با ایکنا از اصفهان، با بیان اینکه بلایای طبیعی مثل سیل و زلزله را نمیتوان به حساب گناه مردم گذاشت، اظهار کرد: ممکن است در مناطقی گناه بیشتر باشد، اما بلایای طبیعی کمتر بروز کند و در مقابل، مردم برخی مناطق بیشتر اهل طاعت و عبادت باشند، اما بلایای طبیعی در آن مناطق بیشتر باشد. اعتقاد ندارم که چون مردم منطقهای گناه بیشتری مرتکب شده باشند، دچار بلایای طبیعی شوند و واقعاً هم اینطور نیست و موارد نقض زیاد دارد.
وی افزود: مسائل و مصیبتهای اجتماعی در وهله اول ناشی از بیخردی انسان یا بیخردی جمعی است، یعنی اگر در جامعهای عقل و خرد و اخلاق حاکم باشد، قطعاً مصیبتهای اجتماعی آن جامعه هم کمتر خواهد بود. پیامبر(ص) فرمودند: «بدترین آفتها سوء تدبیر است». مصیبتهای زیادی که در جامعه وجود دارد، ناشی از بیخردی و بیاخلاقی افراد یا سوءمدیریت مسئولان است. نمیتوان آنها را به حساب گناه یک فرد گذاشت. فردی که گناه میکند ممکن است عقوبت هم داشته باشد، اما اثر وضعی بیعقلی و سوء تدبیر از گناه یک فرد بیشتر است.
استبداد ناشی از فقدان آزادی است
عضو مجمع مدرسین و محققین حوزه علمیه قم بیان کرد: جامعهای که بر اساس خرد جمعی و اخلاق اجتماعی اداره میشود، افراد به هم اعتماد دارند، در رسانههای کمتر دروغ گفته میشود و میان حاکمیت و مردمش اعتماد وجود دارد، مصیبتهای اجتماعیاش کمتر است. اما در جامعهای که دروغ میان مسئولان زیاد است، در میان مردم نیز دروغ رواج پیدا میکند و اعتماد مردم از یکدیگر و حاکمان سلب میشود. زمانی هم که در جامعهای اعتماد سلب شد، صدها مصیبت به دنبال دارد. بنابراین این مصیبتها ناشی از گناه شخصی نیست. در بسیاری از جوامع دیگر ممکن است افراد در حریم خصوصیشان مرتکب گناه شوند، مثلاً مشروب بخورند که از نظر ما گناه است و از نظر آنها شاید گناه نباشد، اما مسائل و مصیبتهای اجتماعی ممکن است کمتر از جوامعی باشد که در آنها مشروب استفاده نمیشود.
فاضلمیبدی تصریح کرد: در جامعهای که آزادی نیست، استبداد وجود دارد، رسانهها آزاد نیستند تا بدیها را منعکس کنند و در انحصار یک قدرت قرار دارند، قطعاً فساد بیشتر خواهد بود.
ظلم در جوامع تکصدایی بیشتر است
وی ادامه داد: خداوند در قرآن میفرماید که ارتکاب پارهای از گناهان مثل کفر، شرک و ظلم، علاوه بر عذاب آخرت در همین دنیا نیز مجازات به دنبال داشته و اثر وضعی دارد، در این شکی نیست؛ اما برای مثال ظلم زمانی به وجود میآید که در جامعه خرد و آزادی وجود نداشته باشد، رسانههای آن آزاد نباشند و یک نفر بخواهد راجع به همه چیز تصمیم بگیرد. معمولاً ظلم در جوامع تکصدایی بیشتر است. در دنیای امروز یکی از اقداماتی که در مورد آن اهتمام وجود دارد، مهار قدرت است، چون اگر قدرت در جایی جمع شد و به صورت مطلق درآمد، ظلم و فساد به وجود میآید؛ بنابراین دهها عامل کنترل نظیر آزادی بیان، احزاب و رسانهها در کنار قدرت تعبیه کردهاند.
عضو مجمع مدرسین و محققین حوزه علمیه قم با بیان اینکه آنچه یک جامعه را آزار میدهد، ظلم و فسادهای اجتماعی است، گفت: بخش زیادی از ظلمها و فسادها به نحوه حکومت بر جامعه مربوط میشود. حضرت علی(ع) در وصیتهای خود به فرزندانش فرمود: «امر به معروف و نهی از منکر را ترک نکنید، در غیر این صورت اشرار شما بر شما مسلط میشوند». جامعهای که اعضای آن در مقابل ظلم بیتفاوت باشند، حاکمانش نیز بدرفتار میشوند. پیامبر(ص) نیز در روایتی میفرماید: «حاکمان شما بازتاب اعمال شما هستند». یعنی در جامعهای که مردمانش در برابر ظلم و ستم بیتفاوت باشند، مصیبتهای بسیار بزرگی به وجود میآید که مصیبت اعظم، حاکمیت بد است و از بطن حاکمیت بد صدها مصیبت دیگر به وجود میآید.
انتهای پیام