رأفت در استغفار
رأفت، صمیمی‌تر و نزدیک‌تر از رحمت است و با استغفار و اظهار خضوع و شکستگی نیز هماهنگ‌تر است. از خداوند دستگیری برای دفع ضرر را می‌طلبیم و سپس به صفت رحمت او چنگ می‌زنیم.
در دعای روز پنجم ماه مبارک رمضان آمده است:
بِسمِ ِاللّهِ الرَّحمنِ الرِّحیم
اللَّهُمَّ اجْعَلْنِی فِيهِ مِنَ الْمُسْتَغْفِرِينَ؛
خدايا! مرا در اين ماه از آمرزش‌جويان قرار ده
وَ اجْعَلْنِی فِيهِ مِنْ عِبَادِكَ الصَّالِحِينَ الْقَانِتِينَ؛
و از بندگان شايسته فرمان‌بردارت
وَ اجْعَلْنِی فِيهِ مِنْ أَوْلِيَائِكَ الْمُقَرَّبِينَ؛
و از اولياى مقرّبت
بِرَأْفَتِكَ يَا أَرْحَمَ الرَّاحِمِينَ؛
به رأفتت، اى مهربان‌ترین مهربانان
دیروز با «اقامه امر» از شیرینی یاد او تا ادای شکر و حفاظت و ستر او راه آمدیم و او را به بینایی‌اش خواندیم و به آن سپردیم. حال پس از این سیر با یادآوری لغزش‌هایمان در طول حرکت، نباید در همین مرحله بمانیم که باید به پاک‌سازی خرابی‌ها و آثار سوء اقدامات‌مان بپردازیم و این ما را در جرگه مستغفرین وارد می‌کند.
استغفار یعنی طلب بخشش و جبران و پاک‌سازی، چه در خویش و چه در جامعه خویش و البته این به‌تنهایی کافی نیست؛ که پس از پاک کردن خرابی‌ها و نابسامانی‌ها و دل‌های شکسته و... که از ما سر زده است، باید به اصلاح و اقدامات اصلاحی و صالحانه پرداخت و این حرکت و فعل و اقدام بیرونی، نباید از استمرار جدا شود و همچنین باید وجهی درونی و قلبی نیز بیابد.
قانتین یعنی آنان که بر طاعت حق، دوام می‌ورزند. داستان شیخ بهایی و آن نمازگزار روستایی ساده‌دل در فهم معنای قنوت بسیار روشنگر است: شیخ او را خطابی عتاب‌آمیز می‌کند که مرد، خود را مسخره کرده‌ای یا خدا را؟! آن، چه وضو و این، چه نمازی بود که برگزار کردی؟ دهاتی دل‌سوخته که سخت شرمنده و پشیمان شده بود گفت: آقا، ما بی‌سواد و جاهلیم، نمی‌فهمیم در نماز چه می‌گوییم، فقط می‌خواهیم روزی چند بار به خدا بگوییم ما یاغی و طاغی نشده‌ایم، ما هنوز بنده تو هستیم!
این ارتباط ذهن و عین یا ایمان و عمل صالح یا هر اسم دیگری که بر آن بنهیم، شرط قرار گرفتن در زمره دوستان نزدیک خداست. اولیای مقربین همین‌هایند و در انتها، باز فرازی عجیب در خواندنی شگرف! خواندن نام رئوف.
کلمه رأفت، مفهوم صمیمیت و دلسوزی و دستگیری مهربانانه را در خود دارد؛ خصوصاً در هنگامه سختی‌ها و مشکلات.
رأفت، صمیمی‌تر و نزدیک‌تر از رحمت است و با آن استغفار و اظهار خضوع و شکستگی در ابتدای این دعا نیز هماهنگ‌تر است. از خداوند دستگیری برای دفع ضرر را می‌طلبیم و سپس به صفت رحمت او چنگ می‌زنیم.
خداوند، رحیم مهربانی است برای رساندن نفع و جلب آن و این نیز با آن اعمال صالح که به دنبالش بودیم سازگار است.
یادداشت از زنده‌یاد داریوش اسماعیلی
انتهای پیام
