مادران از قرنطینه خانگی برای تقویت گفتمان خانوادگی استفاده کنند

زهرا عطایی، کارشناس ارشد روانشناسی تربیتی و مدرس دانشگاه در چهارمحال‌وبختیاری در گفت‌وگو با ایکنا از چهارمحال‌وبختیاری با اشاره به اینکه گذراندن دوران قرنطینه خانگی برای افرادی که پیش از این ساعت‌های زیادی را در بیرون از خانه طی کرده‌اند دشوار است، اظهار کرد: این حس محدودیت به ویژه به دلیل همراه شدن با اضطراب و نگرانی حاصل از بیماری کرونا طبیعتاً ممکن است شرایط سختی را در خانواده‌ها ایجاد کند.

وی افزود: فضای مجازی که امروزه در دسترس بسیاری از خانواده‌هاست نیز با بمباران اطلاعاتی که البته غالباً شایعه و دروغ هستند، افراد را مملو از اطلاعات بی‌پایه و رعب‌آور و با بزرگنمایی واقعیات، موج تشویش و نگرانی را در میان مردم ایجاد می‌کنند.

عطایی با اشاره به نقش مهم زن در این شرایط، بیان کرد: زن به عنوان مادر و همسر خانواده می‌تواند با مدیریت داخلی خانه، نقش آرامش بخشی به خانواده و جلوگیری از آسیب‌های روانی اعضا به ویژه فرزندان را بر عهده گیرد، چرا که خداوند توانایی‌های ویژه‌ای مانند صبر و تحمل و استقامت به زن عطا فرموده است.

زن؛ مدیر داخلی خانواده

این روانشناس تصریح کرد: زن می‌تواند با داشتن مهارت در همسرداری و تربیت فرزند و با ایفای نقش محبت و مهرورزی، صمیمیت میان اعضای خانواده  را گسترش و آرامش را به خانه هدیه کند.

عطایی با اشاره به قرار داشتن در آستانه نوروز، ادامه داد: این روزهای پایانی سال که معمولاً کودکان و نوجوانان اشتیاق زیادی برای خرید عید و یا دید و بازدیدها دارند، این فرصت از آن‌ها سلب شده و ممکن است بهانه‌گیری کنند، همچنین پدر خانواده به دلیل کسادی بازار و افزایش معضلات اقتصادی پس از شیوع کرونا، ممکن است آستانه تحملش کاهش یافته باشد، لذا زن به عنوان مدیر خانواده و با داشتن ویژگی مهم صبر و استقامت می‌تواند خانواده را به خوبی از این بحران عبور دهد.

وی در تشریح نقش دیگر زن در چنین شرایطی، تصریح کرد: با توجه به خطرات ویروس کرونا و خودقرنطینگی خانواده‌ها، رفت‌وآمد به بیرون از خانه باید به حداقل برسد که این مهم با تدبیر در مصرف از سوی زن محقق می‌شود، زن می‌تواند با بهره‌گیری از تدبیر در مصرف و تهیه مایحتاج یکماهه و نیز صرفه‌جویی در مصرف، نیاز به خروج از خانه برای خرید را به حداقل کاهش دهد؛ ضرورت صرفه‌جویی و تدبیر در مصرف زمانی درک می‌شود که پدر خانواده متحمل ضربه اقتصادی شده باشد و به تبع آن، سبد معیشتی خانواده کوچکتر شود.

چگونه خانه را مدیریت کنیم؟

عطایی با طرح این پرسش که زن چگونه می‌تواند محیط خانه را در چنین شرایطی مدیریت کند، گفت: در گام نخست، زن در نقش مادر و همسر خانواده باید نگرش معقول و مثبتی به امور، به ویژه  گرفتاری کرونا، داشته باشد؛ نگاه مثبت افراطی یا وهم‌آمیز برای فرزندان غیر قابل باور است و چه بسا آنان را بدبین‌تر می‌کند زیرا کودکان و نوجوانان قوه درک و فهم بالایی دارند.

این مدرس دانشگاه افزود: این نگرش منطقی باید با بازی و پویایی و همدلی با فرزندان همراه شود، مادر سرد و بی‌روح الگوی خوبی برای فرزندان نیست، اگر زن تحرک و نشاط داشته، اهل بازی و سرگرمی با فرزندان باشد، می‌تواند خانه را به محیطی شاد برای سرگرمی و بازی فرزندان تبدیل کند تا به همه آن‌ها خوش بگذرد.

وی خلاقیت در بازی را مورد تأکید قرار داد و اضافه کرد: مادر می‌تواند دو نوبت در روز، قبل از ظهر و بعد از ظهر را به بازی اعضای خانواده با یکدیگر اختصاص دهد، که در این راستا می‌توان بازی‌های قدیمی مانند هفت سنگ و وسطی را ترتیب داد و در عین حال، از فکر و خلاقیت خود برای طراحی بازی‌های تحرک‌زا، نشاط‌بخش و سرگرم‌کننده بهره گرفته شود.

این روانشناس بیان کرد: مادران می‌توانند بخشی از وقت را نیز با حضور همه اعضای خانواده به صحبت و گفت‌وگو و بیان خاطرات هر یک از اعضای خانواده اختصاص دهند، لذا در خانه ماندن، بهترین فرصت برای بده بستان‌های کلامی و عاطفی میان اعضای خانواده و ایجاد و تقویت گفتمان‌های خانوادگی است تا کودکان گفت‌وگوی منطقی و معقول را فرا بگیرند؛ شکل‌گیری گفت‌وگوهای سالم در خانواده بسیاری از اختلالات روحی و روانی مانند اضطراب، خشم و ... را به ویژه در فرزندان به حداقل می‌رساند.

عطایی با تأکید بر اینکه شادابی مادر نشاط خانواده را تضمین می‌کند، ادامه داد: اگر دیدیم خانواده‌ای شاد است، قطعاً باید نتیجه گرفت که مادر و همشر خانواده شاداب و از حیث روحی سالم است. اما پرسش اینجاست که زن چگونه به شادابی و نشاط می‌رسد که پاسخ آن‌را باید در شیوه رفتار مرد با زن در خانه جستجو کرد.

وی تصریح کرد: توجه و محبت مرد به زن و ارتباط خوب و مطلوب زوجین، رضایت زن را از زندگی افزایش داده و به او شادابی و نشاط می‌بخشد، بازخورد زن سالم این است که محیط مطلوبی را از حیث روحی و روانی در خانه ایجاد می‌کند و روابط میان اعضای خانواده مطلوب است.

مادر؛ کانون مهرورزی خانواده

عطایی مادر را کانون مهرورزی در خانه معرفی کرد و افزود: خداوند ویژگی محبت و مهرورزی را در وجود زن به ودیعه نهاده تا نقش گرمابخشی را در خانواده داشته باشد و اعضای خانواده بتوانند در سایه این محیط آرام و امن و فضای عاطفی مطلوب، سختی‌ها را با یکدیگر پشت سر بگذارند.

این مدرس دانشگاه تصریح کرد: زن علاوه بر بهره‌گیری از توان مدیریتی در خانه برای هدایت اقتصادی خانواده و تدبیر در مصرف، سایر امور را نیز می‌تواند ساماندهی کند، از جمله اینکه با توجه به شرایط موجود، با برنامه‌ریزی برای دید و بازدید عید نوروز از طریق تلفنی و مجازی، سنت حسنه صله ارحام و دید و بازدید را زنده نگه دارد.